ARAÇLAR VE BUNLARIN AKSAM, SİSTEM VE AYRI TEKNİK ÜNİTELERİ İLE İLGİLİ TİP ONAYI YÖNETMELİKLERİ VE TEKNİK DÜZENLEMELERİN UYGULAMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA TEBLİĞ (TEBLİĞ NO: SGM-2010/1)
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (Değişik:RG-7/1/2015-29229)(1)
(1) Bu Tebliğin amacı; araçlar ve bunların aksam, sistem ve ayrı teknik üniteleri ile ilgili olarak Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yayımlanarak yürürlüğe konulan teknik mevzuata göre tip onayı verilmesinde, tip onayının revizyonunda, kapsam genişletmesinde ve imalatın uygunluğu bakımından izlenecek işlemler ve Onay Kuruluşu ile teknik servisler ve imalatçı firmalar veya bunların yetkili temsilcisi arasındaki ilişkilerin düzenlenmesine ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Tebliğ; araçların ve bunların aksam, sistem veya ayrı teknik üniteleri ve bunları oluşturan parçaların Birleşmiş Milletler/Avrupa Ekonomik Komisyonu (BM/AEK) teknik düzenlemelerine, Avrupa Topluluğu (AT) yönetmeliklerine veya ilgili teknik mevzuatına uygunluğunun belgelendirilmesi ve araçlara MARTOY, TORTOY veya MOTOY’a göre AT veya ulusal tip onayı verilmesi için yapılması gereken işlemler ile MARTOY, TORTOY veya MOTOY’da belirtilen istisnaları hariç, sahip olmaları gereken AT veya ulusal tip onayı ile ilgili uygulamaları kapsar.
(2) Silahlı kuvvetler, sivil savunma, itfaiye hizmetleri ve kamu düzenini sağlamakla sorumlu birimlerde kullanılmak üzere tasarımlanmış ve imal edilmiş araçlar için MARTOY’da tanımlanan tip onayı veya münferit onay alınması, bu araçların MARTOY’un şartlarını sağlaması koşuluyla, imalatçının isteğine bağlıdır.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Tebliğ;
- a)(Değişik:RG-7/1/2015-29229)(1)3/6/2011 tarihli ve 635 sayılı Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 7 nci maddesine,
- b) 13/10/1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 29 uncu maddesine,
- c) 28/6/2009 tarihli ve 27272 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onayı Yönetmeliğine (2007/46/AT),
ç) 8/6/2008 tarihli ve 26900 sayılı Resmî Gazete’de Tarım veya Orman Traktörleri, Bunların Römorkları ve Birbiriyle Değiştirilebilir Çekilen Makinaları İle Sistemleri, Aksamları, Ayrı Teknik Üniteleri İle İlgili Tip Onayı Yönetmeliğine (2003/37/AT),
- d) 23/12/2004 tarihli ve 25679 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İki veya Üç Tekerlekli Motorlu Araçların Tip Onayı Yönetmeliğine (2002/24/AT),
- e) 11/1/1997 tarihli ve 22874 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Tekerlekli Araçlar ile Bu Araçlara Takılan ve/veya Araçlarda Kullanılan Aksam ve Parçalar ile İlgili Teknik Mevzuatın Uygulanmasına Dair Yönetmeliğe dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 4 – (1) MARTOY, TORTOY ve MOTOY’da yer alan tanımlara ek olarak bu Tebliğde geçen;
- a) AİTM Yönetmeliği: 28/11/2008 tarihli ve 27068 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmeliği,
- b) AT Yönetmeliği: MARTOY, MOTOY ve TORTOY kapsamındaki araçların ve bunların aksam, sistem veya ayrı teknik üniteleriyle ilgili Avrupa Birliği teknik mevzuatından uyumlaştırılarak Resmi Gazete’de yayımlanan bir yönetmeliği,
- c) Araç: Bu Tebliğin amaçları bakımından; MARTOY, TORTOY ve MOTOY’da tanımlanan, karayolunda kullanılan motorlu araçları ve römorklarını,
ç) Bakanlık: (Değişik ibare:RG-7/1/2015-29229)(1) Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığını,
- d) İmalat sorumlusu: Tip onayı verilen araç, aksam, sistem veya ayrı teknik ünitenin, seri üretiminde onaylanmış olan prototipe, tip onayı kapsamında belirtilen hususlara uygun olarak imal edilmesini temin edecek, uygun olmayan ürünlerin piyasaya verilmesini önleyebilecek yetki ile donatılmış, firma sahibi, yönetim kurulu başkanı, genel müdür, fabrika müdürü gibi sıfatları olan üst düzey yöneticisini,
- e) MARTOY: 28/6/2009 tarihli ve 27272 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan çerçeve niteliğindeki Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onayı Yönetmeliğinin (2007/46/AT) uygulamada bulunan son seviyesini,
- f) MOTOY: 23/12/2004 tarihli ve 25679 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan çerçeve niteliğindeki İki veya Üç Tekerlekli Motorlu Araçların Tip Onayı Yönetmeliğinin (2002/24/AT) uygulamada son seviyesini,
- g) Onay kuruluşu: Bir araç, sistem, aksam veya ayrı teknik ünitenin tip onayından ya da münferit bir araç onayından her yönüyle sorumlu olan, yetkilendirme sürecini yürütmeye, onay belgelerini düzenlemeye ve gerektiğinde geri çekmeye, diğer onay kuruluşlarının başvurabileceği bir makam olarak hareket etmeye, teknik servisleri görevlendirmeye ve imalatçıların imalat uygunluğuyla ilgili yükümlülüklerini yerine getirmesini temin etmeye yetkili olan, üye ülkelerdeki kurum veya kuruluşu ve Türkiye’de(Değişik ibare:RG-7/1/2015-29229)(1) Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığını,
ğ) Rapor: İlgili ürünün, sistemin veya parçanın kısmi veya bir bütün olarak mevzuatı karşıladığının Teknik Servis, yönetmeliklerin izin verdiği durumlarda imalatçı ve/veya Onay Kuruluşu tarafından yazılı olarak tespitini,
- h) Teknik sorumlu: İmalatçı ya da varsa yetkili temsilcisi adına Onay Kuruluşlarına tip onayı başvurusu yapan, imalatçı ile Onay Kuruluşu ve teknik servis koordinasyonunu temin eden, tip onay testlerinin yapılması için imalatçı adına hareket eden, onayların alınması sonrasında alınan onayları iç kalite sistemine ileterek, imalatçının Üretimin Uygunluğu için gerekli tedbirleri alması uyarısında bulunan mühendisi,
ı) Tip onayı: Bir aracın, bir sistemin, bir aksamın veya ayrı teknik ünitenin ilgili teknik düzenleme ve yönetmeliklere uygunluğunun belgelenmesi işlemini,
- i)(Değişik:RG-7/1/2015-29229)(1)Tip onayı kapsam genişletmesi: Araç, sistem, aksam veya ayrı teknik ünite için alınan bir onayın revizyonunda;
1) İlave muayeneler veya yeni deneyler yapılması gerektiği,
2) Tip onayı belgesinin eklerindeki değişiklikler hariç olmak üzere, AT tip onayı belgesindeki herhangi bir bilgide değişiklik yapılması,
3) Onay verilmiş araç tipinin tabi olduğu herhangi bir düzenleyici mevzuat kapsamında yeni şartların yürürlüğe girmesi,
durumunda MARTOY, MOTOY ve TORTOY’da ayrıntıları belirtildiği şekilde onayın geçerliliğinin devam etmesi için değişikliği de kapsayacak şekilde tip onayının yenilenmesi işlemini,
- j)(Ek:RG-7/1/2015-29229)(1)(2)Tip onayı revizyonu: MARTOY’un 14 üncü maddesinin birinci fıkrasında da bahsedildiği şekilde; bilgi paketinde kayıt altına alınan özelliklerde herhangi bir değişiklik olması halinde, bu değişikliğin gösterilmesi ve bu durumda, Onay Kuruluşunun bilgi paketinin gözden geçirilen sayfasını gerektiği şekilde düzenlemesi, gözden geçirilen sayfalardan her birinde değişikliğin niteliğini ve sayfanın yeniden düzenlenme tarihini açık bir şekilde belirtmesi; yapılan değişikliklerin ayrıntılı bir tarifiyle birlikte, bilgi paketinin birleştirilmiş, güncellenmiş bir versiyonunun hazırlanmış olmasını,
- k) TORTOY: 8/6/2008 tarihli ve 26900 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan çerçeve niteliğindeki Tarım veya Orman Traktörleri, Bunların Römorkları ve Birbiriyle Değiştirilebilir Çekilen Makinaları İle Sistemleri, Aksamları, Ayrı Teknik Üniteleri İle İlgili Tip Onayı Yönetmeliğinin (2003/37/AT) uygulamada bulunan son seviyesini,
- l) Uygunluk Belgesi (Certificate of Conformity-COC): MARTOY, TORTOY ve MOTOY kapsamında imalatçı tarafından düzenlenen ve ilgili Yönetmeliklere uygun olarak tip onayı verilmiş tipe ait bir aracın, imal edildiği dönemde yürürlükte olan bütün düzenleyici mevzuata uygun olduğunu teyit eden belgeyi,
- m) İmalatın (üretimin) Uygunluğu (Conformity of Production-COP): MARTOY, TORTOY ve MOTOY kapsamındaki araçlar ile bunların aksam, sistem veya ayrı teknik ünitelerinin onay verilen tipe uygun olarak imal edilmesini sağlamak için uygun düzenlemelerin yapılıp yapılmadığını kontrol etmek amacıyla Onay Kuruluşu(Ek ibare:RG-7/1/2015-29229)(1)ve/veya yetkilendirdiği teknik servis/servisler tarafından yapılan işlemleri,
- n) Yetkili temsilci: İmalatçı tarafından Onay Kuruluşu nezdinde imalatçıyı temsil etmek ve imalatçı adına hareket etmek üzere usulüne uygun yetkilendirilmiş gerçek veya tüzel kişiyi; ‘imalatçı’ terimiyle yapılan atıfların, ya imalatçıyı ya da onun temsilcisini işaret ettiğinin kabul edileceğini,
- o)(Değişik:RG-7/1/2015-29229)(1)Teknik servis: Bir deney laboratuvarı olarak Onay Kuruluşu adına bizzat Onay Kuruluşu tarafından da yerine getirilebilecek gerekli deneyleri yapmak veya bir uygunluk değerlendirme kuruluşu olarak yine Onay Kuruluşu adına bizzat Onay Kuruluşu tarafından da yerine getirilebilecek ilk değerlendirmeyi ve diğer deney veya muayene/inceleme/denetimleri yapmak üzere, 31/10/2010 tarihli ve 27745 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Teknik Servislerin Görevlendirilmesi Usul ve Esaslarına Dair Tebliğin (SGM-2010/12) 5 inci maddesinin üçüncü fıkrasında bahsedilen kategorilere göre Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş bir kuruluş veya kurumu veya bu kurum/kuruluşların bazı bölümlerini, ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Uygulama
Tip onayı başvurusu
MADDE 5 – (Değişik:RG-7/1/2015-29229)(1)
(1) MARTOY, MOTOY, TORTOY ve BM/AEK 1958 Anlaşması kapsamında araç, aksam, sistem ve ayrı teknik ünite için ilk kez tip onayı alacak imalatçılar, başlangıç değerlendirmesi için Bakanlığa başvurur. Başvuru bu Tebliğin Ek-1’indeki Başvuru Formu ve ekleri ve Ek-2’sindeki Bilgi Formu ile birlikte imalatçı veya yetkili temsilcisi tarafından yapılır. Bakanlık başlangıç değerlendirmesini yapar veya başvuru sırasında imalatçı veya yetkili temsilcisi tarafından belirtilen “C” kategorisi teknik servislerden birini görevlendirebilir. Eğer, imalatçı başvurusunda herhangi bir teknik servis tercihi belirtmemişse Bakanlık tarafından yetki verilen “C” kategorisi teknik servislerden biri görevlendirilebilir. İlk defa tip onayı alacak imalatçılar için değerlendirme uygun ise, tip onay işlemlerine geçilir. BM/AEK 1958 Anlaşmasına taraf olan veya AB üyesi ülkelerin onay kuruluşları tarafından araç, aksam, sistem veya ayrı teknik ünite için tip onayı verilmiş imalatçılara tekrar başlangıç değerlendirmesi yapılmasına gerek duyulmayabilir. İmalatçılar, başvuru ekinde verilen idari dokümanlarda değişiklik olması halinde 30 iş günü içinde güncelleme yapmak zorundadır. Belgeler Bakanlık tarafından arşivlenir. Belgeler elektronik ortamda da Bakanlığa iletilebilir.
(2) MARTOY, MOTOY, TORTOY ve BM/AEK 1958 Anlaşması kapsamında yeni tip aksam, sistem ve ayrı teknik ünite için tip onayı alacak imalatçı veya yetkili temsilcisi; MARTOY’un 7 nci maddesi, TORTOY’un 5 inci maddesi ve MOTOY’un 5 inci maddesi çerçevesinde Bakanlığa veya Bakanlığın görev kapsamında yetkilendirdiği “A” veya “B” kategorisi teknik servislerden birine bu Tebliğin Ek-1’inde yer alan ekler ile birlikte başvurur. Teknik servis, başvuru ile ilgili olarak dokuzuncu fıkrada belirtildiği şekilde Bakanlığı bilgilendirir. Bakanlığa başvuru yapılması durumunda, imalatçı veya yetkili temsilcisi başvuru dilekçesinde hangi teknik servisle çalışacağını belirtir; Bakanlık başvuru dosyasını ilgili teknik servise iletir.
- a) Teknik servis, imalatçı veya yetkili temsilci ile yaptığı anlaşma çerçevesinde; gerekli deneyleri yapar veya gözlemler, deneylerin sonucu olumlu olması durumunda rapor düzenleyerek Bakanlığa bildirir. Bakanlık, bu rapora göre tip onayını verir.
- b) Teknik servis ile imalatçı veya yetkili temsilcisi arasındaki sözleşme taraflardan birinin tercihi ile sonlandırılabilir. Sözleşme devam ettiği sürece imalatçı veya yetkili temsilcisi aynı tip onayı için başka teknik servise başvuramaz.
(3) MARTOY, MOTOY, TORTOY kapsamında yeni bir araç tip onayı alacak imalatçı veya yetkili temsilcisi; MARTOY’un 6 ncı maddesi, TORTOY’un 5 inci maddesi ve MOTOY’un 5 inci maddesi çerçevesinde Bakanlığa veya Bakanlığın görev kapsamında yetkilendirdiği “A” veya “B” kategorisi teknik servislerden birine bu Tebliğin Ek-1’inde yer alan ekler ile birlikte başvurur. Teknik servis, başvuru ile ilgili olarak dokuzuncu fıkrada belirtildiği şekilde Bakanlığı bilgilendirir. Bakanlığa başvuru yapılması durumunda, imalatçı veya yetkili temsilcisi başvuru dilekçesinde hangi teknik servisle çalışacağını belirtir; Bakanlık başvuru dosyasını ilgili teknik servise iletir.
- a) Teknik servis, değerlendirmesini dosya üzerinden yapar. Örnek araç veya araçlar görülür. AT tip onayı olan bir tipin, AB’deki mevzuatın zorunlu uygulama tarihinden dolayı onayı düşmek ile beraber Türkiye’deki asgari mevzuat gereklilikleri karşılaması durumunda, bu aracın ulusal tip onay başvurusunda imal edildiği dönemdeki AT tip onaylı araç örnek olarak kabul edilir. İncelemeler sonucu olumlu ise rapor düzenlenerek Bakanlığa bildirilir. Bakanlık, bu rapora göre tip onayını verir.
- b) Teknik servis ile imalatçı veya yetkili temsilcisi arasındaki sözleşme taraflardan birinin tercihi ile sonlandırılabilir. Sözleşme devam ettiği sürece imalatçı veya yetkili temsilcisi aynı tip onayı için başka teknik servise başvuramaz. Ancak tek aşamalı veya karma araç tip onayında, görevli teknik servis, diğer teknik servisler ile işbirliğine gidebilir.
(4) MARTOY, MOTOY, TORTOY ve BM/AEK 1958 Anlaşması kapsamında araç, aksam, sistem ve ayrı teknik ünite tip onaylarında revizyon yapacak imalatçı veya yetkili temsilcisi, tanıtım bildiriminin değişiklik yapılmış sayfaları ve varsa ekleri ile birlikte Bakanlığa veya Bakanlığın görev kapsamında yetkilendirdiği “A” veya “B” kategorisi teknik servislerden birine başvurur. Revizyon olarak değerlendirilen dosya teknik servis tarafından Bakanlığa iletilir ve Bakanlık değişiklikleri ilgili tip onayı dosyasına ekleyerek revizyon ile ilgili tip onay belgesini düzenler.
(5) MARTOY, MOTOY, TORTOY ve BM/AEK 1958 Anlaşması kapsamında aksam, sistem ve ayrı teknik ünite tip onaylarında kapsam genişletme yapacak imalatçı veya yetkili temsilcisi; MARTOY’un 13 üncü maddesi, TORTOY’un 7 nci maddesi ve MOTOY’un 5 inci maddesi çerçevesinde Bakanlığa veya Bakanlığın görev kapsamında yetkilendirdiği “A” veya “B” kategorisi teknik servislerden birine bu Tebliğin Ek-1’inde yer alan ekler ile birlikte başvurur. Teknik servis, başvuru ile ilgili olarak dokuzuncu fıkrada belirtildiği şekilde Bakanlığı bilgilendirir. Bakanlığa başvuru yapılması durumunda, imalatçı veya yetkili temsilcisi başvuru dilekçesinde hangi teknik servisle çalışacağını belirtir; Bakanlık başvuru dosyasını ilgili teknik servise iletir.
- a) Teknik servis, imalatçı veya yetkili temsilcisi ile yaptığı anlaşma çerçevesinde, gerekli deneyleri yapar veya gözlemler, deneylerin sonucu olumlu olması durumunda rapor düzenleyerek Bakanlığa bildirir. Bakanlık, bu rapora göre tip onayını verir.
- b) Teknik servis ile imalatçı veya yetkili temsilcisi arasındaki sözleşme taraflardan birinin tercihi ile sonlandırılabilir. Sözleşme devam ettiği sürece imalatçı veya yetkili temsilcisi aynı tip onayı için başka teknik servise başvuramaz.
(6) MARTOY, MOTOY, TORTOY kapsamında araç tip onayında kapsam genişletmesi yapacak imalatçı veya yetkili temsilcisi; MARTOY’un 13 üncü maddesi, TORTOY’un 7 nci maddesi ve MOTOY’un 5 inci maddesi çerçevesinde Bakanlığa veya Bakanlığın görev kapsamında yetkilendirdiği “A” veya “B” kategorisi teknik servislerden birine bu Tebliğin Ek-1’inde yer alan ekler ile birlikte başvurur. Teknik servis, başvuru ile ilgili olarak dokuzuncu fıkrada belirtildiği şekilde Bakanlığı bilgilendirir. Bakanlığa başvuru yapılması durumunda, imalatçı veya yetkili temsilcisi başvuru dilekçesinde hangi teknik servisle çalışacağını belirtir; Bakanlık başvuru dosyasını ilgili teknik servise iletir.
- a) Teknik servis, değerlendirmesini dosya üzerinden yapar. Teknik servisin gerekli gördüğü durumlar hariç; tüm sistem onaylarının mevcut olması durumunda, 3 yıldan önce MARTOY Ek V’e göre ayrıca araç incelemesi yapılmasına gerek yoktur. Ancak, (AT)715/2007 ve (AT)595/2009 yönetmeliklerinde tanımlı olan motor ailesinin değişmesi durumunda yeni bir örnek aracın görülmesi istenir. Dosya üzerinden yapılan inceleme sonucu olumlu ise rapor düzenlenerek Bakanlığa bildirilir. Eğer yukarıda belirtilen şartlar nedeni ile araç incelemesi yapılırsa da aynı şekilde bir rapor düzenlenerek Bakanlığa bildirilir. Bakanlık, bu rapora göre tip onayını verir.
- b) Teknik servis ile imalatçı veya yetkili temsilcisi arasındaki sözleşme taraflardan birinin tercihi ile sonlandırılabilir. Sözleşme devam ettiği sürece imalatçı veya yetkili temsilcisi aynı tip onayı için başka teknik servise başvuramaz. Ancak tek aşamalı veya karma araç tip onayında, görevli teknik servis, diğer teknik servisler ile işbirliğine gidebilir.
(7) Kalite Sistem Belgesine sahip firmalar ilk başvuru sırasında;
- a) Ürünün üretimi ile ilgili sorumluluklar ve yetkileri gösteren organizasyon şemasını,
- b) Ürünün tip onayı gereklerine göre kontrol edildiğini gösterir bilgileri kapsayan kontrol talimatlarını ve kontrol ile ilgili sorumluluklar, planlama metodu, kontrol metodu, düzeltici ve önleyici faaliyetler, analiz, test ve raporlamaya ilişkin prosedürleri içeren bilgileri,
başvuru dosyasında sunmak zorundadır.
(8) Kalite Sistem Belgesine sahip olmayan firmalar ikinci fıkrada belirtilen bilgi ve belgelere ilave olarak, ölçüm ayar kalibrasyon belgeleri ve iş akış şemasını da sunmak zorundadır.
(9) Teknik servislere yapılan başvuruların Bakanlıkça kontrol ve takip edilebilmesi için, Bakanlık ile teknik servisler arasında bilgi ağı kurulur. Bu bilgi ağı ile teknik servis tarafından; imalatçı/yetkili temsilcisi, başvurulan yönetmelik/regülasyon, araç tipi ve kategorisi, kapsam genişletme ise mevcut onay numarası gibi bilgiler Bakanlığa iletilir. Başvuru yapılan teknik servis tarafından düzenlenen nihai dosya, Bakanlık tarafından teknik servislere bildirilen usul ve esaslar çerçevesinde Bakanlığa gönderilir. Bakanlık, gönderilen dosyayı esas alarak tip onay işlemlerini yürütür. MARTOY’un 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (aa) bendinde ve diğer çerçeve mevzuatta yer alan sorumluluk saklı kalmak kaydıyla, Bakanlığa sunulan nihai dosya üzerindeki idari ve teknik sorumluluk başvuruda bulunan ilgili imalatçıya ve yaptığı işlemler kapsamında teknik servislere aittir. Bakanlığın gönderilen nihai dosyada eksiklikler bulması halinde, gelen dosya ilgili teknik servise iade edilir. Yetkilendirilen teknik servisler ve yetki kapsamları, Bakanlığın internet sayfasında yayımlanır.
- a) Araç için tip onayı müracaat dosyasında uygunluk belgesini imzalamaya yetkili kişi veya kişilerin yetkili olduğuna dair firma yazısı ekindeki imza örnekleri yer alır. Bu kişiler, üretimden teslimata kadar geçen üretimin uygunluğu zincirinin herhangi bir noktasında yer alan veya bu amaçla yetkilendirilmiş yetkililerden olmalıdır. Ulusal tip onayı verilen ithal araçlar için varsa, yetkili temsilci uygunluk belgesini imzalayabilir. Tip onayı alınması kapsamında sunulan belgeler imalatçının veya yetkili temsilcisinin kaşesi (elektronik de olabilir) ile teknik sorumlunun adı soyadı ve ıslak veya elektronik imzasını taşımalıdır.
(10) Araç imalatçıları;
- a) Kademeli tip onayı,
- b) Tek aşamalı tip onayı,
- c) Karma tip onayı,
işlemlerden birini seçerek araç tip onayı alabilir. MARTOY, MOTOY ve TORTOY kapsamında araç imalatçıları, araç tip onayı alabilmek için yürürlükte bulunan mevzuata uygun olarak aksam, sistem ve ayrı teknik ünitelerin tip onay belgelerini almak veya bu Tebliğin geçici 4 üncü maddesinin ikinci fıkrasında belirtildiği gibi hükümler saklı kalmak kaydıyla Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş teknik servislerden deney raporlarını temin etmek ve Bakanlıkta bulunan ilgili Araç Tip Onayı dosyalarına eklemekle yükümlüdür. Süresi içinde bu belgeleri tamamlanmayan araçların tip onay belgeleri geçerliliğini kaybeder.
(11) İmalatçılar uluslararası yürürlükte bulunan BM/AEK Regülasyonları ve/veya Avrupa Birliği Direktif/Regülasyonlarına göre almış oldukları sistem, aksam ve ayrı teknik ünite tip onayı belgelerini Araç Tip Onayı dosyalarına ekleyebilirler. Bunlarla ilgili herhangi bir yeni mevzuat yürürlüğe girdiğinde, geçerliliği devam eden belgeler kabul edilir. AB Direktif/Regülasyonları kapsamında AB Onay Kuruluşlarınca verilen, ülkemiz mevzuatına göre ileri seviyede olan belgeler de geçerlidir. 10/9/2014 tarihli ve 29115 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların ve Bunlar İçin Tasarlanan Römorklar, Sistemler, Aksamlar ve Ayrı Teknik Ünitelerin Genel Güvenliği İle İlgili Tip Onayı Yönetmeliği (661/2009/AT)’nin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ (SGM-2014/33) hükümleri saklıdır. AB resmi dillerinde yazılmış olan belgeler; imalatçının teknik sorumlusu veya temsilcisi tarafından onaylı kopyaları aynen, diğer dillerde olanlar ise noter tasdikli tercümeleri ile birlikte kabul edilir.
(12) Yurt dışında imal edilen araç, aksam, sistem veya ayrı teknik ünite için tip onayı başvurusu yetkili temsilci tarafından yapılabilir. İlk defa tip onayı belgesi alınacak araçlar için yapılacak tip onayı müracaatında, müracaat tarihinde yürürlükte bulunan aksam, sistem ve ayrı teknik ünite ile ilgili mevzuat dikkate alınır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
MARTOY İle İlgili Uygulama
MARTOY’a göre AT tip onayı alacak araçlarda uygulama
MADDE 6 – (1) (Değişik:RG-7/1/2015-29229)(1) Yükümlülükleri MARTOY’un 5 inci maddesinde belirtilen imalatçılar;
- a) Araçlar için MARTOY’un EK IV veya EK XI’inde belirtilen aksam, sistem veya ayrı teknik ünite ile ilgili yürürlüğe giren mevzuatı göz önüne alarak, MARTOY’un 6 ncı maddesine göre,
- b) Aksam, sistem veya ayrı teknik ünite için MARTOY’un 7 nci maddesine göre,
hazırlamış oldukları dosya ile birlikte bu Tebliğin 5 inci maddesi çerçevesinde başvuru yapar.
(2) (Değişik:RG-7/1/2015-29229)(1) 5 inci, 13 üncü ve 14 üncü maddeler kapsamında yapılan işlemler sonrasında teknik servis tarafından nihai dosya, Bakanlık tarafından teknik servislere bildirilen usul ve esaslar çerçevesinde Bakanlığa gönderilir. Bakanlık, MARTOY’un 8 inci maddesinde belirtilen genel hükümlere, aynı Yönetmeliğin 9 uncu ve 10 uncu maddelerinde belirtilen özel hükümlere ve teknik servis tarafından gönderilen nihai dosyaya göre tip onayı işlemlerini yürütür.
(3) Bir marka ve tipin değişik varyant ve versiyonları, MARTOY’a göre aynı Araç Tip Onayı Belgesi kapsamında değerlendirilir.
(4) Araç Tip Onayı Belgesi alındıktan sonra, aynı marka ve tip araçların yeni varyant ve versiyonları, aynı onayın kapsam genişletilmesi içinde değerlendirilir ve MARTOY’un 13 üncü, 14 üncü ve 15 inci maddelerine göre işlem yapılır.
(5) (Mülga:RG-7/1/2015-29229)(1)
MARTOY’a göre ulusal tip onayı alacak araçlarda uygulama
MADDE 7 – (1) MARTOY’un Ek XIX’unda belirtilen zorunlu uygulama tarihleri AT tip onayı için geçerli olup, ulusal tip onaylarını kapsamaz. Ulusal tip onayları MARTOY’a göre verilir.
(2) Ulusal tip onayı için müracaat edildiği takdirde, 5 inci ve 6 ncı maddelerde belirtilen işlemler tekrarlanır. Ulusal tip onayında, başka bir ülkede tip onayı müracaatı yapılmadığına dair beyan aranmaz.
(3) MARTOY’un Ek IV veya Ek XI’inde yer alan diğer yönetmeliklerin müracaat tarihinde Türkiye’de zorunlu uygulamada olan seviyelerine uygunluk aranır.
(4) MARTOY’un Ek IV veya Ek XI’inde yer alan araçların AT tip onayı için gereken şartları koyan düzenleyici mevzuatın listesine ilave olarak MARTOY’da yapılan en son değişikliğin yayımı tarihinden daha sonra yayımlanmış, motorlu araçlar ve bunların römorkları ile ilgili aksam, sistem ve ayrı teknik ünite ile ilgili yönetmelikler, araçların tip onayı için zorunlu olduğu yönetmeliğin kendi içinde belirtiliyorsa, yönetmelikte belirtilen zorunlu uygulama tarihlerinden itibaren bu yönetmeliklerin hükümleri de aranır.
(5) Bir marka ve tipin değişik varyant ve versiyonları, MARTOY’ a göre aynı Araç Tip Onayı Belgesi kapsamında değerlendirilir.
(6) Araç Tip Onayı Belgesi alındıktan sonra, aynı marka ve tip araçların yeni varyant ve versiyonları, aynı onayın kapsam genişletilmesi içinde değerlendirilir.
(7) (Mülga:RG-7/1/2015-29229)(1)
(8) (Mülga:RG-7/1/2015-29229)(1)
MARTOY’a göre ithal araçlarda uygulama
MADDE 8 – (1) (Değişik:RG-7/1/2015-29229)(1) AT Tip Onayı Belgesi olan araçların ithalinde;
- a) Seri ithalatta, başvuru tarihinde AB ülkelerinde geçerli, ithal edilen araç tipine ait AT Araç Tip Onayı Belgesinin ithalatçı firma tarafından onaylı fotokopisi ve imalatçının uygunluk belgesini imzalamaya yetkili kişisi tarafından imzalanmış AB ülkelerinde geçerli örnek uygunluk belgesinin onaylı fotokopisi,
- b) Bir takvim yılı içinde bir tipten en fazla 75 adet ithalat yapılması durumunda, münferit ithalatı yapan firmanın onaylayıp ibraz edileceği, imalatçının uygunluk belgesini imzalamaya yetkili kişisi tarafından imzalanmış o araca ait AB ülkelerinde geçerli uygunluk belgesinin fotokopisi ve egzoz emisyon seviyesi deklarasyon belgesi,
ile birlikte Türk Standartları Enstitüsüne (TSE) müracaat edilir. AT Tip Onay belgesinin fotokopisi, belge sayfasını ve sistem onayları listesini kapsar. AT tip onaylı veya Bakanlıkça verilen ulusal tip onaylı araçların ithalinde, Bakanlıkça yetkilendirilen TSE tarafından oluşturulan usul/esas ve kontrol listesine göre yapılacak inceleme ve denetlemeler sonucu uygun görülmesi halinde, TSE tarafından uygunluk yazısı düzenlenerek ilgili gümrüğe ve başvuru sahibine doğrudan gönderilir. Söz konusu işlemler elektronik ortamda da yapılabilir.
(2) (Değişik:RG-7/1/2015-29229)(1) AT Araç Tip Onayı Belgesi olmayan araçların ithalinde;
- a) Münferit araçlar için AİTM münferit araç onayı veya MARTOY münferit araç onayı Bakanlıkça yetkilendirilen TSE tarafından verilir. Münferit araçlar üretimin uygunluğundan muaftır.
- b) Ulusal tip onayı için bu Tebliğin 5 inci, 7 nci ve 13 üncü maddelerinde yer alan ilgili hükümler uygulanır. Ayrıca, egzoz emisyon seviyesi deklarasyon belgesi istenir.
(3) Bedelsiz olarak veya teşvik yoluyla ithal edilen veya Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı Tasfiye İşleri Döner Sermaye İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TASİŞ) tarafından satışa sunulan araçlar veya eski araçlar için;
- a) İmalatçı firma tarafından düzenlenmiş olan MARTOY’a uygun Uygunluk Belgesi varsa, bu belgenin tercümesi TSE tarafından onaylanır.
- b) Bu maddenin (a) bendinde belirtilen Uygunluk Belgesinin olmaması halinde, AİTM Yönetmeliğine uygunluk aranır. Uygun bulunması halinde Bakanlıktan veya Makine Mühendisleri Odasından yetki belgesi almış mühendisler tarafından AİTM Yönetmeliğine göre Uygunluk Belgesi düzenlenir ve TSE’ce onaylanır.
(4) (Değişik:RG-7/1/2015-29229)(1) MARTOY’da tanımlanan çok aşamalı imalat yöntemi ile temel araçlar üzerine yapılan üst yapıların (vidanjör, damperli kasa, itfaiye ekipmanı, silobas, beton mikseri, vinç ve düzenleri, tanker vb.) tabi olduğu diğer mevzuat (Makine Emniyeti Yönetmeliği, Basit Basınçlı Kaplar Yönetmeliği, Taşınabilir Basınçlı Kaplar Yönetmeliği, ADR ve diğer) hükümleri uygulanır ve bu mevzuat çerçevesinde her türlü işaret, belge veya iznin bulunması gereklidir. Üst yapı imalatçısı, tamamlanmış aracın uygunluğu için gerekli söz konusu üst yapı ile ilgili teknik dosyayı ve bu dosya muhtevası uygunluk beyanını ve diğer belgeleri ibraz eder. Araçların münferit olarak ithal edilmesi halinde münferit imal ve ithal ile ilgili 21 inci madde hükümleri uygulanır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
TORTOY ile İlgili Uygulama
TORTOY’a göre ulusal tip onayı alacak araçlarda uygulama
MADDE 9 – (1) (Değişik:RG-7/1/2015-29229)(1) İmalatçı veya yetkili temsilcisi; TORTOY’un Ek II’sinde belirtilen sistem, aksam ve ayrı teknik ünite ile ilgili yürürlüğe giren mevzuatı göz önüne alarak, TORTOY’un 5 inci maddesine göre hazırlamış oldukları dosya ile birlikte tip onayı almak için bu Tebliğin 5 inci maddesi çerçevesinde başvuru yapar. Bu Tebliğin 5 inci, 13 üncü ve 14 üncü madde kapsamında yapılan işlemler sonrasında teknik servis tarafından nihai dosya, Bakanlık tarafından teknik servislere bildirilen usul ve esaslar çerçevesinde Bakanlığa gönderilir. Bakanlık, teknik servis tarafından gönderilen nihai dosyayı esas alarak, TORTOY’un 6 ncı maddesinde belirtilen esaslara göre tip onayı işlemlerini yürütür. Ulusal tip onayında, başka bir ülkede tip onayı başvurusu yapılmadığına dair beyan aranmaz.
(2) Yerli imal edilecek araçlarda yapılacak tip onayı uygulamaları aşağıda belirtilmiştir:
- a) Onay kuruluşu olarak Bakanlık, tip onayı almak için müracaatı yapılacak yeni araçlarda, müracaat tarihinde yürürlükte bulunan sistem, aksam ve ayrı teknik ünite ile ilgili mevzuatı dikkate alarak, TORTOY’un 6 ncı maddesinde belirtilen esaslara göre firmaya ulusal “Araç Tip Onayı Belgesi” verir.
- b) Bir marka ve tipin değişik varyant ve versiyonları, TORTOY’a göre aynı Araç Tip Onayı Belgesi kapsamında değerlendirilir.
- c) Araç Tip Onayı Belgesi alındıktan sonra tanıtım bildiriminde yapılacak değişiklikler veya aynı marka ve tip araçların yeni varyant ve versiyonları, aynı onayın kapsam genişletilmesi içinde değerlendirilir.
ç) Onaylanmış araç tipine uygun olarak imal edilmiş aracın trafiğe tescilinin yapılabilmesi için araçla birlikte tüketiciye verilmek üzere, imalatçı veya yurt içindeki yetkili temsilcisinin Teknik Sorumlusu tarafından Ulusal Araç Tip Onayı Belgesine dayanarak, örneği TORTOY’un Ek III’ ünde verilmiş olan Uygunluk Belgesi düzenlenir.
- d)(Mülga:RG-7/1/2015-29229)(1)
- e)(Mülga:RG-7/1/2015-29229)(1)
TORTOY’a göre ithal araçlardaki uygulama
MADDE 10 – (1) İthal edilecek araçlarda yapılacak uygulama aşağıda belirtilmiştir.
- a)(Değişik:RG-7/1/2015-29229)(1)AT Tip Onayı Belgesi olan araçların ithalinde;
1) Seri ithalatta, başvuru tarihinde AB ülkelerinde geçerli, ithal edilen araç tipine ait AT Araç Tip Onayı Belgesinin ithalatçı firma tarafından onaylı fotokopisi ve imalatçının uygunluk belgesini imzalamaya yetkili kişisi tarafından imzalanmış AB ülkelerinde geçerli örnek uygunluk belgesinin onaylı fotokopisi,
2) Bir takvim yılı içinde bir tipten en fazla 75 adet ithalat yapılması durumunda, münferit ithalatı yapan firmanın onaylayıp ibraz edileceği, imalatçının uygunluk belgesini imzalamaya yetkili kişisi tarafından imzalanmış o araca ait AB ülkelerinde geçerli uygunluk belgesinin fotokopisi ve egzoz emisyon seviyesi deklarasyon belgesi,
ile birlikte Türk Standartları Enstitüsüne (TSE) müracaat edilir. AT Tip Onay belgesinin fotokopisi, belge sayfasını ve sistem onayları listesini kapsar. İlgili emisyon muafiyet ve esneklik planı hükümleri de dahil olmak üzere, AT tip onaylı veya Bakanlıkça verilen ulusal tip onaylı araçların ithalinde, Bakanlıkça yetkilendirilen TSE tarafından oluşturulan usul/esas ve kontrol listesine göre yapılacak inceleme ve denetlemeler sonucu uygun görülmesi halinde, TSE tarafından uygunluk yazısı düzenlenerek ilgili gümrüğe ve başvuru sahibine doğrudan gönderilir. Söz konusu işlemler elektronik ortamda da yapılabilir.
- b) Yerli imal edilen traktörlerde olduğu gibi ithal traktörlerde de, ECE R 65 teknik düzenlemesine göre onaylı ve “E” işaretli, yanıp sönen, sarı ışıklı, dönerli uyarı lambası bulunması zorunludur.
(2) (Değişik:RG-7/1/2015-29229)(1) AT Araç Tip Onay Belgesi olmayan araçların ithalinde;
- a) Münferit araçlar için AİTM münferit araç onayı veya MARTOY münferit araç onayı Bakanlıkça yetkilendirilen TSE tarafından verilir. Münferit araçlar üretimin uygunluğundan muaftır.
- b) Ulusal tip onayı için bu Tebliğin 5 inci, 9 uncu ve 13 üncü maddelerinde yer alan ilgili hükümler uygulanır. Ayrıca, egzoz emisyon seviyesi deklarasyon belgesi istenir.
(3) Bedelsiz olarak veya teşvik yoluyla ithal edilen veya TASİŞ tarafından satışa sunulan araçlar veya eski araçlar için;
- a) İmalatçı firma tarafından düzenlenmiş olan TORTOY’a uygun Uygunluk Belgesi varsa, tercümesi TSE tarafından onaylanır.
- b) Bu maddenin (a) bendinde belirtilen Uygunluk Belgesinin olmaması halinde, AİTM Yönetmeliğine uygunluk aranır. Uygun bulunması halinde firma teknik sorumlusu tarafından AİTM Yönetmeliğine göre Uygunluk Belgesi düzenlenir ve TSE’ce onaylanır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
MOTOY İle İlgili Uygulama
MOTOY’a göre ulusal tip onayı alacak araçlardaki uygulama
MADDE 11 – (1) Ulusal tip onayı uygulaması aşağıda belirtilmiştir.
a)(Değişik:RG-7/1/2015-29229)(1) İmalatçı veya yetkili temsilcisi, MOTOY’un 5 inci maddesine göre hazırlamış oldukları dosya ile birlikte bu Tebliğin 5 inci maddesi çerçevesinde başvuru yapar. Bu Tebliğin 5 inci, 13 üncü ve 14 üncü maddeleri kapsamında yapılan işlemler sonrasında teknik servis tarafından nihai dosya, Bakanlık tarafından teknik servislere bildirilen usul ve esaslar çerçevesinde Bakanlığa gönderilir. Bakanlık, teknik servis tarafından gönderilen nihai dosyayı esas alarak, MOTOY’un 6 ncı maddesinde belirtilen esaslara göre tip onayı işlemlerini yürütür. Ulusal tip onayında, başka bir ülkede tip onayı başvuru yapılmadığına dair beyan aranmaz.
- b)(Mülga:RG-7/1/2015-29229)(1)
- c) Tip Onayı Belgesi alındıktan sonra aynı tipteki araçların yeni varyant ve versiyonları, kapsam genişletilmesi içinde değerlendirilir.
ç) (Mülga:RG-7/1/2015-29229)(1)
- d)(Mülga:RG-7/1/2015-29229)(1)
MOTOY’a göre ithal araçlardaki uygulama
MADDE 12 – (1) (Değişik:RG-7/1/2015-29229)(1) AT Tip Onayı Belgesi olan araçların ithalinde;
- a) Seri ithalatta, başvuru tarihinde AB ülkelerinde geçerli, ithal edilen araç tipine ait AT Araç Tip Onayı Belgesinin ithalatçı firma tarafından onaylı fotokopisi ve imalatçının uygunluk belgesini imzalamaya yetkili kişisi tarafından imzalanmış AB ülkelerinde geçerli örnek uygunluk belgesinin onaylı fotokopisi,
- b) Bir takvim yılı içinde bir tipten en fazla 75 adet ithalat yapılması durumunda, münferit ithalatı yapan firmanın onaylayıp ibraz edileceği, imalatçının uygunluk belgesini imzalamaya yetkili kişisi tarafından imzalanmış o araca ait AB ülkelerinde geçerli uygunluk belgesinin fotokopisi ve egzoz emisyon seviyesi deklarasyon belgesi,
ile birlikte Türk Standartları Enstitüsüne (TSE) müracaat edilir. AT Tip Onay belgesinin fotokopisi, belge sayfasını ve sistem onayları listesini kapsar. AT tip onaylı veya Bakanlıkça verilen ulusal tip onaylı araçların ithalinde, Bakanlıkça yetkilendirilen TSE tarafından oluşturulan usul/esas ve kontrol listesine göre yapılacak inceleme ve denetlemeler sonucu uygun görülmesi halinde, TSE tarafından uygunluk yazısı düzenlenerek ilgili gümrüğe ve başvuru sahibine doğrudan gönderilir. Söz konusu işlemler elektronik ortamda da yapılabilir.
(2) (Değişik:RG-7/1/2015-29229)(1) AT Araç Tip Onay Belgesi olmayan araçların ithalinde;
- a) Münferit araçlar için AİTM münferit araç onayı veya MARTOY münferit araç onayı Bakanlıkça yetkilendirilen TSE tarafından verilir. Münferit araçlar üretimin uygunluğundan muaftır.
- b) Ulusal tip onayı için bu Tebliğin 5 inci, 11 inci ve 13 üncü maddelerinde yer alan ilgili hükümler uygulanır. Ayrıca, egzoz emisyon seviyesi deklarasyon belgesi istenir.
(3) Bedelsiz, münferit veya teşvik yoluyla ithal edilen veya Maliye Bakanlığı Tasfiye İşleri Döner Sermaye İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TASİŞ) tarafından satışa sunulan veya eski araçlar için;
- a) İmalatçı firma tarafından düzenlenmiş olan yürürlükteki İki veya Üç Tekerlekli Motorlu Araçların Tip Onayı Yönetmeliğine uygun Uygunluk Belgesi varsa, bu belgenin tercümesi TSE tarafından onaylanır.
- b) Bu maddenin (a) bendinde belirtilen Uygunluk Belgesinin olmaması halinde, AİTM Yönetmeliğine uygunluk aranır. Uygun bulunması halinde, firma teknik sorumlusu tarafından AİTM Yönetmeliğine göre Uygunluk Belgesi düzenlenir ve TSE’ce onaylanır.
ALTINCI BÖLÜM
Tip Onayı İle İlgili İmalatın Uygunluğu İşlemleri
İncelemeler
MADDE 13 – (Değişik:RG-7/1/2015-29229)(1)
(1) İmalatçı veya yetkili temsilcisi, imalatın uygunluğu işlemleri için Bakanlığa veya yetkilendirdiği “C” kategorisi teknik servise başvurur. Bakanlık veya teknik servis, sunulan bilgi ve belgelerin uygun ve eksik olup olmadığı hususunda inceleme ve değerlendirme yapar.
(2) Bakanlık veya teknik servis, bilgi ve belgelerde herhangi bir eksiklik varsa, eksikliğin giderilmesini bildirir. Bu eksiklikler bildirim tarihinden itibaren 30 gün içerisinde tamamlanmazsa dosya iade edilir.
(3) Başvuru dosyasında herhangi bir eksiklik yoksa imalat ve/veya montaj tesisi kalite sisteminin ve ürün uygunluk düzenlemeleri değerlendirilmesi yapılır.
- a) Bakanlık;
1) Firmanın imalat ve/veya montaj tesisinin yerinde bizzat incelenmesine karar verebilir veya
2) Firmanın, Bakanlık tarafından üretimin uygunluğu değerlendirme yetkisi verilmiş “C” kategorisi teknik servislerden biri tarafından incelenmesine izin verebilir.
- b) Bakanlık veya Avrupa Birliği üyesi ülkelerin onay kuruluşları tarafından firmaya; başvuru konusu ürüne benzer bir ürün için tip onayı verilmesi durumunda MARTOY’un 12 nci maddesi, TORTOY’un 15 inci maddesi ve MOTOY’un 6 ncı maddesi çerçevesinde ayrıca inceleme yapılmasına gerek duyulmayabilir.
- c) Firmanın incelenmesinde gecikme olması ve sunulan bilgi ve belgelerin olumlu kanaat oluşturması durumunda, tip onay çalışmalarının sürdürülmesinin engellenmemesi bakımından, tip onayı verilene kadar imalatın uygunluğu işlemlerinin tam olarak gerçekleştirilmesi gereklidir.
(4) Bakanlık veya yetkilendirdiği teknik servislerden biri imalat ve/veya montaj tesisinde yapılacak incelemenin tarihini firma veya yetkili temsilci ile birlikte belirler.
(5) Yapılan inceleme neticesinde inceleme heyeti tarafından bu Tebliğin Ek-3’ünde bulunan İnceleme Formu 3 (üç) nüsha olarak doldurulur ve firma yetkilisi ile birlikte imzalanarak bir nüshası firmaya verilir. Bu Tebliğin Ek-4’ünde örneği yer alan Uygunluk Beyanı Bakanlık tarafından düzenlenir. Uygunluk Beyanı, tekrar inceleme yapılana kadar, başlangıç değerlendirmesi veya ürün uygunluk düzenlemesi için en az 3 yıl, sürekli doğrulama işlemi için en az 2 yıl geçerlidir.
(6) Araç tip onayı için başvuru yapılmış ve inceleme sonucu uygun ise, ilgili çerçeve mevzuatın diğer şartlarını sağlayıp sağlamadığını tespit etmek amacıyla tip onayı işlemlerine devam edilir.
(7) Aksam, sistem veya ayrı teknik ünite tip onayı için başvuru yapılmış ve inceleme uygun ise, onay konusu ile ilgili yönetmelik veya teknik düzenleme kapsamında deney ve muayeneler firmaca belirlenen ilgili teknik servis tarafından yapılır.
(8) İnceleme uygun değil ise işlemler durdurulur. Eksiklikler giderildikten sonra başvuru yeniden yapılabilir.
(9) Bakanlık veya Bakanlık tarafından yetkilendirilen teknik servis, daha önceden tip onayı almış imalatçılar için yeni bir işlem yaparken kalite sistem incelemesinde geçerliliği devam eden önceki verileri kullanır ve bunlarla ilgili tekrar inceleme yapılmasına gerek yoktur.
(10) Araç imalatının bir parçası olan sistem tip onaylarında ayrıca imalatın uygunluğu işleminin yapılmasına gerek yoktur. İmalatın uygunluğu işleminin araç için yapılması yeterlidir.
(11) Araç imalatçısından ayrı olarak üretilen ve piyasaya arz edilebilen, lastik, cam gibi aksamların yanı sıra aracı oluşturan tüm parçalar için de ilgili teknik mevzuatına göre imalatın uygunluğu işlemleri yapılabilir.
Araçların incelenmesi ve tip onayı belgesi düzenlenmesi
MADDE 14 – (Değişik:RG-7/1/2015-29229)(1)
(1) Bakanlık veya Bakanlıkça yetkilendirilen teknik servisler tarafından, tip onayı başvurusu yapılan araç/araçların ilgili çerçeve mevzuatta belirtilen şartlara uygun olup olmadığının kontrolleri yapılır.
(2) Tip onayı konusu aracın gerekiyorsa varyant/versiyon seviyesinde hangilerinin inceleneceği imalatçı ile birlikte, Bakanlıkça veya Bakanlıkça yetkilendirilen teknik servisçe belirlenir. İncelenen numune araçlar veya üretimin uygunluğunun kontrolleri için firma tarafından ön seri olarak üretilmiş araçlar, uygunluk belgesi bakımından tip onayı verilene kadar imalatı bitmemiş araç olarak kabul edilir.
(3) Uygun bulunan araçlar için Bakanlık tarafından tip onayı belgesi verilir. Onaylanacak tanıtım belgesi ile birlikte birer nüshası imalatçı ve/veya yetkili temsilcisine ve başvurulan teknik servise gönderilir.
(4) Yürürlükteki çerçeve mevzuatın son seviyesinden önce alınmış ancak geçerliliği devam eden sistem onaylarının kontrolünde, ilk verildiği tarihteki çerçeve mevzuat seviyesinden değerlendirme yapılır.
(5) Araçlarda yapılan inceleme sonucunda uygun bulunmayan tip onayı başvurusu gerekçeleri belirtilerek iade edilir.
Aksam, sistem veya ayrı teknik ünitelerin teknik servis tarafından incelenmesi ve tip onayı belgesi düzenlenmesi
MADDE 15 – (1) Teknik servis; aksam, sistem veya ayrı teknik üniteleri ilgili tip onayı yönetmeliğinde belirtilen hususlar kapsamında deney ve muayenelere tabi tutar.
(2) Yapılan deney ve muayeneler sonucunda uygun bulunan aksam, sistem veya ayrı teknik üniteler için teknik servis tarafından rapor düzenlenir. Onay Kuruluşu ve ilgili firmaya birer nüsha gönderilir.
(3) Yapılan incelemeler sonucunda uygun görülen raporlara istinaden Onay Kuruluşunca üç nüsha tip onayı belgesi düzenlenir. Teknik servise ve ilgili firmaya veya yetkili temsilcisine birer nüsha gönderilir.
(4) Yapılan incelemeler sonucunda uygun bulunmayan raporlar teknik servise iade edilir.
Sürekli doğrulama işlemleri
MADDE 16 – (Değişik:RG-7/1/2015-29229)(1)
(1) Bakanlık veya yetkilendirdiği teknik servis/servisler tarafından, tip onayı bulunan araç, aksam, sistem veya ayrı teknik ünitelerin onaylanmış tipe uygun olarak imalatın devamını kontrol etmek amacıyla sürekli doğrulama işlemleri her zaman yapılabilir. Bu denetimlerde, başlangıç değerlendirmesi ve ürün uygunluk düzenlemelerinde yer alan şartların devamlılığı da kontrol edilir.
(2) Yapılan incelemeler sonucunda bu Tebliğin Ek-3’ündeki İnceleme Formu ve Ek-5’indeki Üretim Uygunluk Doğrulama Formu düzenlenir. Sürekli doğrulama işlemi ilgili mevzuatta belirlenmiş ise bu süre içinde, aksi durumunda iki seneden az olmayan bir sürede yapılır. Bu süre, önceki denetimlerde üretimin uygunluğu konusunda imalatçının oluşturduğu kalite sisteminin ve üretimin uygunluğu yetkinliğinin var olduğuna dair tespitler yapılırsa daha uzun olabilir.
(3) Bakanlık tip onayı kapsamında yer alan bütün bilgi, belge, ürün ve tesisleri her zaman denetleyebilir.
YEDİNCİ BÖLÜM
Diğer Hususlar
Yetkili temsilci
MADDE 17 – (1) Yurt dışından yapılacak müracaatlarda yetkili temsilci, Avrupa Birliği üyesi ülkelerde veya ülkemizde yerleşik kişi veya firmalar olabilir. Bu husus imalatçı ile yetkili temsilci olacak kişi veya firma arasında bu Tebliğin ekinde yer alan Ek-7’de örneği bulunan yetkili temsilcilik sözleşmesi ile belirlenir. Bu sözleşme, imalatçı firma ile yetkili temsilci arasında imalatçının bulunduğu mahalde noter veya eşdeğer kurumlar veya Sanayi ve/veya Ticaret Odası tasdikli olmalıdır. Bu tasdikin doğruluğu o ülkede bulunan T.C Konsoloslukları tarafından teyit edilir. Bu belgelerin orijinalleri ile birlikte yeminli tercüme bürolarının Türkçe tercümeleri de sunulur.
(2) Yetkili temsilciye imalatçı firma tarafından, imalatçı gibi hareket edeceği yetkisi verilir. İmalatçı, yetkili temsilcisi tarafından alınan tip onayı ve eki sistem onaylarına göre imalatı yapacağını ve üründe bir değişiklik yapacağı takdirde, önceden alınmış ulusal tip onayında, kapsam genişletmesi yapılmadan bu ürünü Türkiye’ye sevk etmeyeceğini, üretim kontrollerini alınmış tip onayına göre yapacağını taahhüt ederek, bu taahhüdünü bu Tebliğin ekinde yer alan Ek-7’de örneği verilen yetki belgesinde belirtir.
(3) Yetkili temsilci Bakanlık tarafından bildirilen tüm bilgileri ve düzenlenen belgeleri imalatçı firmaya bildirmekle yükümlüdür.
(4) Ülkemizde imalat yapan firmalar, ülkemizde yerleşik gerçek veya tüzel kişilerle bu Tebliğin ekinde yer alan Ek-6’da örneği bulunan sözleşmeyi yapmak suretiyle yetkili temsilci belirleyebilir.
Kalite sistem belgesi
MADDE 18 – (1) Uluslar arası kabul edilebilir nitelikte veya TS ISO 16949’ye uygun kalite sistem belgesi, Avrupa Akreditasyon Birliği (EA) ile çok taraflı tanınma anlaşması imzalamış bir akreditasyon kuruluşu tarafından akredite edilmiş bir belgelendirme kuruluşu tarafından verilmiş olmalıdır.
(2) Kalite sistem belgesi, birinci fıkrada belirtilen hususlara uygun değil ise kabul edilmez.
(3) Eğer kalite sistem belgesi yoksa, kalite sistemini gösterir bilgi ve belgeler aranır. Bu durumda firma denetlenir ve sistemin uygunluğunun tespitinde TS EN ISO 9001: 2000/2008 belgesi için izlenen prosedür tatbik edilir. Bu denetim, anılan standart kapsamında belgelendirme denetimi olarak kabul edilemez.
Çok aşamalı imalat
MADDE 19 – (Değişik:RG-7/1/2015-29229)(1)
(1) Tamamlanmamış araç üzerinde yapılacak ikinci ve daha sonraki imalatlar ile tam araç üzerinde, tip onayının düşmesine neden olacak değişikliklerin yapılması çok aşamalı imalattır. Bu süreç tüm aşamalarda yer alan imalatçıların birbirleri ile bilgi paylaşımında bulunmasını gerektirir. Her bir aşamada yer alan imalatçılar sadece araca müdahale ettikleri mevzuat kapsamında sorumludur.
(2) Çok aşamalı imalat için tip onayı başvuruları bu Tebliğin 5 inci maddesi hükümlerine göre yapılır. Başlangıç değerlendirmesi sonrası uygun görülen araç tipleri ile ilgili teknik servis tarafından yapılacak gerekli incelemeler sonucunda teknik servis tarafından düzenlenecek uygunluk raporu ile nihai dosya tip onayı düzenlenmesi için Bakanlığa sunulur.
(3) Temel araç imalatçısı veya araç ithal ise imalatçı temsilcisi yetki vermek istediği ikinci veya diğer aşamalardaki imalatçılarla 2007/46/AT Yönetmeliğinin Ek XVII hükümlerine uygun olarak anlaşmalı; bu imalatçı/imalatçılar ile karşılıklı bilgi paylaşımı sağlamalı ve bu paylaşımı gösteren bir belge düzenlemelidir. Bilgi paylaşımına ilişkin belge, çok aşamalı tip onayı başvurusu sırasında ibraz edilir. Temel araç imalatçısı veya temsilcisi aynı zamanda diğer aşama imalatçısı ise bu belge aranmaz.
(4) 2007/46/AT Yönetmeliğinde tanımlanan çok aşamalı imalat yöntemi ile temel araçlar üzerine yapılan üst yapıların (vidanjör, damperli kasa, itfaiye ekipmanı, silobas, beton mikseri, vinç ve düzenleri, tanker vb.) tabi olduğu diğer mevzuat (Makine Emniyeti Yönetmeliği, Basit Basınçlı Kaplar Yönetmeliği, Taşınabilir Basınçlı Kaplar Yönetmeliği, ADR ve diğer) hükümleri uygulanır ve bu mevzuat çerçevesinde her türlü işaret, belge veya iznin ilgili kuruluşlardan temin edilmesi gereklidir. Üst yapı imalatçısı, tamamlanmış aracın uygunluğu için gerekli söz konusu üst yapı ile ilgili teknik dosyayı ve bu dosya muhtevası uygunluk beyanını ve diğer belgeleri teknik servise ibraz eder.
(5) Bir firmanın üst yapı ürünlerinden bir yıl içinde en fazla 50 adet üretmesi durumunda, münferit üst yapı imalatı sayılır. Bunların mevzuata uygunluğunun denetimi ve onaylanması TSE tarafından MARTOY’a veya AİTM Yönetmeliğine göre yapılır. Araçların münferit olarak imal edilmesi halinde, münferit imalat ve ithalat ile ilgili 21 inci madde hükümleri uygulanır. Münferit imalatlarda temel araç imalatçısı ile yapılmış sözleşme aranmaz.
(6) Çok aşamalı ulusal tip onayında komple araç için mevzuat (özellikle MARTOY’un Ek II’sinin gereklilikleri ve MARTOY Ek IV ve Ek XI’de listelenen düzenleyici mevzuat), tip onayının temel aracın imalatçısına verildiği (ya da kapsam genişletmesi yapıldığı) durumlarla aynı şekilde uygulanır.
- a) Bir araç sistemi/aksamı tipinde değişiklik yapılmadıysa, önceki aşamada verilen sistem/aksam onayı, ilgili düzenleyici mevzuatta mevcut tipler için olan son imal tarihine kadar geçerliliğini korur.
- b) Daha sonraki bir aşamada bir araç sistemi tipinde, tip onayı açısından yeniden deneye tabi tutulmasını gerektirecek ölçüde değişikliklerin yapıldığı durumlarda; değerlendirme sadece, sistemin değiştirilen ya da değişikliklerden etkilenen parçalarıyla sınırlıdır.
- c) Bir araç sisteminin ya da komple araç tipinin sonraki bir aşamada başka bir imalatçı tarafından, imalatçının adı dışında, hâlâ aynı tip olarak kabul edilebileceği ölçüde değiştirildiği durumlarda; ilgili düzenleyici mevzuatta mevcut tipler için olan son imal tarihine kadar, mevcut tipler için geçerli olan şartlar hâlâ uygulanabilir.
ç) Bir aracın kategorisinin değiştiği durumlarda, yeni kategori için ilgili gereklilikler yerine getirilmelidir. Önceki kategorinin tip onayı belgeleri, aracın sağladığı gerekliliklerin yeni kategori için geçerli olan gerekliliklerle aynı ya da daha zor (ağır) olması şartıyla, kabul edilebilir.
(7) Onay Kuruluşu ile mutabakata tabi olarak; önceki aşamadaki araca verilen bir kapsam genişletmenin sonraki aşamayı ya da aracın teknik verilerini etkilemediği durumlarda, sonraki aşamanın imalatçısına verilen bir komple araç tip onayının kapsam genişletilmesi ya da revizyonu zorunlu değildir. Bununla birlikte, önceki aşamadaki/aşamalardaki araç için kapsam genişletmeyi de içeren tip onayı numarası, sonraki aşamadaki aracın uygunluk belgesinin 0.2.2 maddesinde belirtilmelidir.
(8) N ya da O kategorisindeki tam ya da tamamlanmış bir aracın yük taşıma alanının, başka bir imalatçı tarafından yükü depolamaya ve sabitlemeye yönelik çıkarılabilir bağlantı parçalarının (örneğin; yük alanı kaplaması, depolama rafları ve tavan rafları (portbagaj)) eklenmesi için değiştirildiği durumlarda; söz konusu unsurların kendi ağırlığı istiap haddinin içerisinde kabul edilebilir ve aşağıdaki koşulların ikisi de karşılanırsa bir onay gerekli değildir:
- a) Değişiklikler, aracın fiili kütlesinde bir artış dışında, aracın tip onayını herhangi bir şekilde etkilememelidir,
- b) Eklenen parçalar özel takımlar/aletler kullanılmadan sökülebilir olmalıdır.
Sınırlı sayıda araç imalatı
MADDE 20 – (1) Bakanlık, sınırlı sayıda araç imalatı veya ithalatı yapacak firmalara (imalatçılara) MARTOY’un 22 nci ve 23 üncü, TORTOY’un 11 inci ve MOTOY’un 16 ncı maddesine göre işlemleri yürütür.
(2) Firmalar, Bakanlığa üçer aylık periyotlar ile satışa sunulan araçların sıra numarası ve araç tanıtım numaralarını bildirir. Bildirim en geç dördüncü ayın sonuna kadar verilir. Bildirim yapmayan firmalar uyarılır. Uyarıldığı halde bildirim göndermeyenlerin belgeleri iptal edilir.
Münferit imalat veya ithalat
MADDE 21 – (1) Münferit imalat veya ithalat halinde, üreticisinin talebine göre MARTOY’un 24 üncü ve 25 inci maddeleri veya AİTM Yönetmeliği hükümleri uygulanır. Münferit imalatta, imalatın uygunluğu ile ilgili şartlar aranmaz. Tip onayı olmayan ancak aksam ve sistemleri Türkiye’de geçerli tip onayı ilgili yönetmeliklerine eşdeğer kabul edilen diğer bir ülke standardına uygun olan araçların bir takvim yılı içinde (Ek ibareRG-7/1/2015-29229)(1) bir tipten en fazla 75 adedinin piyasaya arz edilmesine izin verilebilir. Tip tanımı MARTOY’da belirtilmiştir. Araçların uygunluk belgelerinde o yıl için kaçıncı imalat veya ithalat olduğu belirten sayı yazılacaktır.
(2) Firmalar, (Değişik ibare-7/1/2015-29229)(1) TSE’ye üçer aylık periyotlar ile satışa sunulan araçların sıra numarası ve araç tanıtım numaralarını bildirir. Bildirim en geç dördüncü ayın sonuna kadar verilir. Bildirim yapmayan firmalar uyarılır. Uyarıldığı halde bildirim göndermeyenlerin belgeleri iptal edilir.
Seri sonu araçlar
MADDE 22 – (Değişik:RG-7/1/2015-29229)(1)
(1) Seri sonu araçlar için bir mevzuatın zorunlu uygulaması nedeni ile tip onay belgesi geçerliliğini kaybeden ancak stokta kalan araçların satışına ve tesciline; MARTOY’un 27 nci, TORTOY’un 12 nci ve MOTOY’un 16 ncı maddesinde belirtilen sayı ve süreler dikkate alınarak izin (seri sonu izni) verilir. Bununla birlikte; ilgili araç, sistem, aksam veya ayrı teknik ünite tip onayı mevzuatında, emisyon mevzuatında, 25/1/2012 tarihli ve 28184 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçların ve Bunlar İçin Tasarlanan Römorklar, Sistemler, Aksamlar ve Ayrı Teknik Ünitelerin Genel Güvenliği İle İlgili Tip Onayı Yönetmeliğinde (661/2009/AT) veya SGM-2014/33 Tebliğinde olduğu gibi satış ve tescille ilgili ayrı şartlar belirtilmişse, satış ve tescil ile ilgili bu hükümler dikkate alınır.
- a) İlgili firmalar, seri sonu izni verilen araçların araç tanıtım numaralarını Bakanlığa bildirmek zorundadır. Bildirim yapmayan firmalar uyarılır. Uyarıldığı halde bildirim göndermeyenlerin belgeleri iptal edilir.
Uygunluk belgesi
MADDE 23 – (Değişik:RG-7/1/2015-29229)(1)
(1) Bir Araç Tip Onayı Belgesi sahibi sıfatıyla firma, onaylanmış araç tipine uygun olarak imal edilmiş tam, tamamlanmış veya tamamlanmamış her araçla birlikte tüketiciye verilmek üzere örneği MARTOY’un Ek IX’unda, TORTOY’un Ek III’ünde veya MOTOY’un Ek IV’ünde yer alan Uygunluk Belgesini düzenler.
(2) Uygunluk Belgeleri her türlü usulsüzlüğü engelleyecek şekilde düzenlenir. Bu amaçla, belge baskısı, renkli grafikli veya araç imalâtçısının tanıtım işaretini gösterir filigran ile korunmuş kâğıt üzerine yapılır veya hologram kullanılır. Uygunluk Belgesi sadece uygunluk belgesini imzalamaya yetkili kişilerden biri tarafından imzalanır. Korunmuş kâğıda veya hologramlı kâğıda basılmış uygunluk belgelerinde ıslak imza zorunluluğu yoktur.
(3) Uygunluk belgesi AB resmi dillerinden birinde düzenlenebildiği gibi Türkçe olarak da düzenlenebilir. Uygunluk belgesi AB resmi dillerinden biri ile düzenlenmiş ise bunun ekinde aynen Türkçe çevirisi bulunacaktır. Çeviri “çeviridir” ibaresi ile imalatçının yetkili temsilcisi tarafından onaylanır veya imzalanır. Çok aşamalı imalat kapsamında, son seviye aracın ithalatının temel aracın yetkili temsilcisi tarafından gerçekleştirilmesi durumunda, uygunluk belgesinin çevirisi temel aracın yetkili temsilcisi tarafından yapılabilir veya varsa son aşama imalatçısının yetkili temsilcisi çeviriyi yapabilir.
(4) Uygunluk belgesinin sureti sadece imalatçı tarafından düzenlenebilir. Herhangi bir uygunluk belgesi suretinin ön yüzüne açıkça görünebilecek şekilde ‘suret’ yazılır.
(5) Tescil edilmiş araçlardan, uygunluk belgelerine imalatçısı veya ithalatçısının bulunamaması nedeni ile ulaşılamıyorsa, tescil kuruluşunda kayıtlı bilgiler geçerlidir.
Tescil
MADDE 24 – (1) Geçerli bir tüm (komple) araç AT tip onayı mevcut olan araçların satış ve tesciline, araç ile birlikte ibraz edilecek Avrupa Birliği’nin 2007/46/EC direktifinin Ek IX’unda ve ulusal tip onayı mevcut olan araçların satış ve tesciline MARTOY’un Ek IX’unda yer alan uygunluk belgesi ile müsaade edilir. Başka bir Onay Kuruluşundan alınan, 2007/46/EC direktifine uygun tip onayı ile ülkemizde üretilecek ya da ithal edilecek araçlar için ilk üretim veya ithalattan önce Bakanlığa bildirimde bulunulur. Ayrıca ilgili komple araç onayının her genişletme tarihinden itibaren son seviyesi en geç 3 ay içerisinde Bakanlığa bildirilir. Araçların tescilinde, uygunluk belgesinin 17 nci maddesi yer alıyorsa ulusal mevzuatta belirtilen azami kütleler esas alınır.
(2) Firmalar, imal veya ithal ettikleri MOTOY kapsamındaki araçlar için Tip Onayı Belgesi aldıktan sonra aynı yönetmeliğin Ek IV’ünde yer alan “Uygunluk Belgesi”nin bir suretini satışa sundukları her araçla birlikte tüketiciye verirler. Ayrıca ilgili araç onayının her genişletme tarihinden itibaren son seviyesi en geç 3 ay içerisinde Bakanlığa bildirilir.
(3) TORTOY kapsamında onaylanmış araç tipine uygun olarak imal edilmiş aracın trafiğe tescilinin yapılabilmesi için araçla birlikte tüketiciye verilmek üzere, Ulusal Araç Tip Onayı Belgesine dayanarak, örneği TORTOY’un Ek III’ünde verilmiş olan Uygunluk Belgesi düzenlenir. Araçların trafik kayıt ve tescilinde istenen ilave bilgiler anılan Uygunluk Belgesinin 17 nci maddesinde belirtilebilir. Ayrıca ilgili araç onayının her genişletme tarihinden itibaren son seviyesi en geç 3 ay içerisinde Bakanlığa bildirilir.
Teknik sorumlular ile ilgili uygulama
MADDE 25 – (1) Teknik sorumlu;
- a) MARTOY, TORTOY, MOTOY ve bunların ilgili Yönetmelikleri ve teknik düzenlemeleri ile tebliğler kapsamındaki uygulamalardan firma yetkilileriyle birlikte müteselsilen sorumludur.
- b) Firmada fiilen veya firma ile sözleşme ile çalışabilir. Yurt içinde, çok aşamalı imalat dahil, araç, sistem, aksam veya ayrı teknik ünite imalatçılar ile sözleşmeli çalışan serbest mühendisler; MARTOY, TORTOY, MOTOY ve bunların ilgili Yönetmelikleri ve teknik düzenlemeleri kapsamındaki konularla ilgili mühendis odasından yetki belgeli olmalıdır.
(2) Firmalar birden fazla teknik sorumlu belirleyebilir ve bu sorumluları gerektiğinde değiştirebilir. Değişiklikleri iki ay içerisinde Bakanlığa ve TSE’ye bildirmek zorundadır.
Kapsam genişletmesi
MADDE 26 – (1) Kapsam genişletmesi işlemlerinde o tarihte yürürlükte bulunan yönetmeliklerin Ülkemizdeki son seviyeleri aranır.
(2) MARTOY, TORTOY ve MOTOY’un ilgili bölümlerindeki maddelerde belirtilen diğer hususlar da uygulanır.
(3) (Mülga:RG-7/1/2015-29229)(1)
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Yürürlükten kaldırılan mevzuat
MADDE 27 – (1) 24/2/2004 tarihli ve 25383 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan SGM – 2004/1 sayılı Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onayı Yönetmeliği’nin Uygulama Usul ve Esasları Tebliği ve değişiklikleri,
(2) 1/8/2007 tarihli ve 26600 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan SGM – 2007/4 sayılı Tekerlekli Tarım veya Orman Traktörleri Tip Onayı Yönetmeliğinin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ ve değişiklikleri,
(3) 10/3/2005 tarihli ve 25751 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan SGM – 2005/1 sayılı İki veya Üç Tekerlekli Motorlu Araçların Tip Onayı Yönetmeliğinin Uygulama Usul ve Esasları Tebliği ve değişiklikleri, yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçerlilik
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) AT tip onayı uygulanana kadar 29/6/2009 tarihinden önce 1/4/1999 tarihli ve 23653 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Motorlu Araçlar ve Römorkları Tip Onay Yönetmeliğine (98/14/AT) ve 2001/116/AT seviyesindeki değişikliğine göre alınmış ulusal tip onayı belgelerinin geçerliliği, söz konusu belgelerin iptal edilmesi veya geri alınması hariç, devam eder, ancak bunların ilk kapsam genişletmeleri MARTOY’a göre yapılır. Yeni araç tipleri için ulusal tip onayları 29/6/2009 tarihinden itibaren MARTOY’a göre verilir. AT tip onayı verilmeye başlandığı tarihten itibaren, ulusal tip onaylarının AT tip onayına bir yıl içerisinde değiştirilmesi zorunludur.
(2) Halen tip onayı sahibi firmaların yetkili temsilcilik sözleşmeleri, bu Tebliğin yayımından itibaren bir yıl içinde Ek-7’ye uygun olarak yeniden düzenlenir.
Uygunluk belgelerinin şablonu
GEÇİCİ MADDE 2 – (1) 29/4/2010 tarihinden sonra MARTOY kapsamında araçlar için düzenlenen uygunluk belgeleri MARTOY’un Ek IX’unda belirtilen uygunluk belgesi şablonuna uygun olacaktır, aksi takdirde aracın tescili yapılmaz.
Müsaade edilen azami yüklü kütleler
GEÇİCİ MADDE 3 – (1) MARTOY kapsamında araçlar için 29/4/2010’dan önce düzenlenen uygunluk belgelerinde, belgelerin 17 nci maddesi yer almıyorsa ve araçların teknik olarak müsaade edilen azami yüklü kütlesi 18/7/1997 tarihli ve 23053 mükerrer sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Karayolları Trafik Yönetmeliğinde belirtilen azami yüklü kütlelerden büyük değerlerde olması durumunda, söz konusu araç versiyonu için tescil yükü Karayolları Trafik Yönetmeliğinde belirtilen değerleri aşamaz. Hesaplamada AİTM hükümleri de dikkate alınır.
AT tip onayı uygulamasının başlaması
GEÇİCİ MADDE 4 – (1) Araç, aksam, sistem ve ayrı teknik ünitelerin AT tip onayı uygulaması, Avrupa Birliğinde kabul edildiğinde Bakanlık tarafından internet sayfasında duyurulur. Duyurulacak tarihe kadar sadece ulusal tip onayı verilir.
(2) Aksam, sistem ve teknik ünitelerle ilgili tip onayında, AB’de yayımlanan mevzuat ile Türkiye’de yayımlanan mevzuatın yürürlülük tarihlerinin farklılık göstermesi durumunda; AB ülkeleri tarafından güncel seviyeden verilen tip onayları kabul edilir. Türkiye’de yürürlükte olan mevzuatın seviyesinde AB’nde tip onayı belgesi düzenlenmemesi durumunda, AB ülkeleri teknik servisleri tarafından verilen raporlar geçerli kabul edilir.
Mevcut başvurular, bilgi ağı, usul ve esaslar
GEÇİCİ MADDE 5 – (Ek:RG-7/1/2015-29229)(1)
(1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce Bakanlığa yapılan başvurular için mevcut uygulama çerçevesinde işlem yapılır.
(2) 5 inci maddenin dokuzuncu fıkrasında, 6 ncı maddenin ikinci fıkrasında, 9 uncu maddenin birinci fıkrasında ve 11 inci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde bahsedilen usul ve esaslar, bu maddenin yayımlandığı tarihten itibaren 1 ay içerisinde Bakanlıkça belirlenir ve teknik servislere bildirilir. Usul ve esaslarda, bilgi ağı ile ilgili hususlara da yer verilir. Bakanlık, söz konusu usul ve esaslarda değişiklik yapması durumunda bu değişiklikleri teknik servislere bildirir.
(3) 8 inci maddenin, 10 uncu maddenin ve 12 nci maddenin birinci fıkralarında bahsedilen kontrol listeleri, bu maddenin yayımlandığı tarihten itibaren 1 ay içerisinde oluşturulur.
(4) 5 inci maddenin dokuzuncu fıkrasında bahsedilen bilgi ağının amaçlarının teknik servis tarafından yerine getirilmemesi durumunda ilgili teknik servisin yetkisi Bakanlıkça askıya alınabilir/iptal edilebilir.
(5) Bu maddenin yürürlüğü girdiği tarih itibariyle, tip onayı mevcut araçlardan MARTOY EK V uygulamasına tabi olmamış araçlar, ilk kapsam genişletmesinde süre sınırlaması olmaksızın MARTOY EK V uygulamasına tabi tutulur.
Araç ve sürücü bilgi sistemi
GEÇİCİ MADDE 6 – (Ek:RG-7/1/2015-29229)(1)
(1) İmalatçılar/ithalatçılar Araç ve Sürücü Bilgi Sistemi (ASBİS) veri tabanında yer alan araçların tip onay bilgilerini sürekli güncel tutmakla yükümlüdür.
Tip Onay Belgesi ve Dosyası
GEÇİCİ MADDE 7 – (Ek:RG-7/1/2015-29229)(1)
(1) Tip onayı ve dosyası;
- a) Bakanlık ve yetkili teknik servisler tarafından, Bakanlığın Saklama Süreli Standart Dosya Planında belirtilen sürede,
- b) İmalatçı/ithalatçı tarafından; bir aracın piyasaya arzından itibaren 10 yıl boyunca, aksam, sistem ve ayrı teknik ünitenin piyasaya arzından itibaren ise 5 yıl boyunca, saklanır.
Yürürlük
MADDE 28 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 29 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini (Değişik ibare:RG-7/1/2015-29229)(1) Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı yürütür.
Eklerini görmek için tıklayınız
(1) 7/1/2015 tarihli ve 29229 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Tebliğ değişikliği 7/2/2015 tarihinde yürürlüğe girer.
(2) Bu değişiklik ile 4 maddesinin (i) bendinden sonra gelmek üzere (j) bendi eklenmiş, diğer bentler buna göre teselsül ettirilmiştir.
Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete’nin | ||
Tarihi | Sayısı | |
10/4/2010 | 27548 | |
Yönetmelikte Değişiklik Yapan Yönetmeliklerin Yayımlandığı Resmî Gazetelerin | ||
Tarihi | Sayısı | |
1. | 7/1/2015 | 29229 |
2. |