Exproof Elektrikli İkaz Cihazı – CE Belgesi

Femko Belgelendirme; 2014/34/AB ATEX Yönetmeliği kapsamında ex-proof cihazlar (Potansiyel patlayıcı ortamlarda kullanılmak üzere tasarlanan, üretilen ekipman ve koruyucu sistemler) üreten imalatçılara, Patlamadan Korunma Dokümanı, Ek 3 (Modül B) AB Tip İncelemesi Modülü (seri üretim için belgelendirme), EK 4 (Modül D) İmalat Sürecinin Kalite Güvencesini Esas Alan Tipe Uygunluğu, EK 6 (Modül C1) Denetimli Ürün Deneyi ve Üretimin Dahili Kontrolünü Esas Alan Tipe Uygunluk, Ek 7 (Modül E) Ürün Kalite Güvencesini Esas Alan tipe uygunluk, EK 8 (Modül A) Madde 15.1.b (ii) Üretimin Dahili Kontrolü Modülü, Ek 9 (Modül G) Birim Doğrulamasını Esas Alan Uygunluk Modülü (seri üretimi olmayan, adetli üretimler için cihaz başı belgelendirme) gibi ATEX belgelendirme modülleri kapsamında Teknik Dosya Denetimleri ve Atex Sertifikası işlemlerinizin tümü için profesyonel hizmetler sunmaktadır.

1. GİRİŞ

Exproof elektrikli ikaz cihazları; acil durumlarda iletişim için sesli veya görüntülü uyarı olarak patlama riski bulunan ortamlarda kullanılan cihazlardır. “Muhtemel Patlayıcı Ortamlarda Kullanılan Teçhizat ve Koruyucu Sistemler ile İlgili Yönetmelik(94/9/AT)” kapsamında, patlama ve alev alma riski yüksek olan yerlerde kullanılmak üzere üretilen bu cihazlar, hangi bölgeye göre üretildiyse o bölgede veya daha az riskli bölgelerde kullanılması uygun olacaktır.

Exproof elektrikli ikaz cihazları, madenler, dolum tesisleri, un fabrikaları, petrol rafinerileri, kimyasal tesisler, havacılık saha merkezleri gibi toz ve/veya gaz ortamlarda patlama riski yüksek üretim veya ticari sahalarda kullanılır. Gövde ve diğer aksamları iç veya dış ortamlarda kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Exproof Elektrikli İkaz Cihazlarına örnekler Şekil -1’de verilmiştir.

grey

2. AMAÇ

Ürünün denetlenmesindeki amaç: Muhtemel patlayıcı ortamlarda, tehlike anında çevredeki kişileri uyarmak amacıyla kullanılan exproof ikaz cihazların piyasadaki mevcut durumlarının, “Muhtemel Patlayıcı Ortamlarda Kullanılan Teçhizat ve Koruyucu Sistemler ile İlgili Yönetmelik(94/9/AT)” gereklerini değerlendirerek, belirtilen standart doğrultusunda duyusal inceleme, etiket yönünden uygunluk değerlendirmesidir. Bu rehber ile kampanya ve proje kapsamında gerçekleştirilen ürün denetimlerinde şüphe duyulması halinde ürünün testinin yapılması için numune alınması ve test sonunda çıkacak sonuca göre gerekli tedbirlerin alınması ve uygulanması amaçlanmıştır. Bu amaçlar doğrultusunda yapılacak faaliyetler ise;

  • Piyasada bulunan exproof elektrikli ikaz cihazların marka/model/tip bazında tespit edilmesi,
  • Cihazların yönetmeliğe uygunluklarının belirlenmesi,
  • Denetim işlerinin sorunsuz bir şekilde yürütülmesi için faaliyetlerin planlanması,
  • Patlayıcı ortamlarda risk teşkil eden cihazlar için gerekli önlemlerin alınması,
  • Gerekli görüldüğünde üründen numune alınarak, laboratuvarlara test ve muayeneye gönderilmesi,
  • Denetim sonuçlarının değerlendirilerek istatiki verilere dönüştürülmesi,
  • Denetçileri ve ilgili kuruluşları bilgilendirilerek konuya ve ürüne gerekli ehemmiyetin verilmesidir.

3. DAYANAK

Exproof ikaz cihazlarının denetim sürecinde gerekli mevzuat listesi aşağıda belirtilmiştir.

3.1. Kanun

4703 Sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Yönetmelik.

3.2. Yönetmelikler

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliği

Muhtemel Patlayıcı Ortamlarda Kullanılan Teçhizat ve Koruyucu Sistemler ile İlgili Yönetmelik(94/9/AT)

3.3. İlgili Standartlar

Exproof elektrikli ikaz cihazlarının denetiminde gerekli standartlar aşağıda tabloda verilmiştir.

grey

Exproof elektrikli ikaz cihazlarının etiket beyanında hangi koruma tipi bulunuyorsa test ve muayenelerinde o koruma tipinin standartlarını karşılaması gerekmektedir. Exproof elektrikli ikaz cihazlarında tüm standartlar aranması gerekmemektedir.

4. EXPROOF ELEKTRİKLİ İKAZ CİHAZLARI HAKKINDA TEKNİK BİLGİLER

4.1. Exproof Elektrikli İkaz Cihazlarının Tanımı

Muhtemel patlayıcı ortamlarda genellikle tehlike anında kullanılan dijital elektrik akımlarını analog ses veya ışığa çevirerek ortamdaki insanların uyarılmasını sağlayan cihazlara exproof elektrikli ikaz cihazları denir. Işık rengi, şiddeti ve ses tonu, yüksekliği yönünden farklı modelleri bulunmaktadır. Bu tip ikaz cihazları kendi içerisinde sesli ve/veya ışıklı exproof elektrikli ikaz cihazı olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.

a. Sesli Exproof Elektrikli İkaz Cihazları: Exproof siren, korna, zil gibi çeşitleri bulunan bu tür cihazların kullanım amacı aynı olsa da ebat, şekil, renk ve ses yönünden farklı modelleri mevcuttur. Ayrıca zil şeklinde olanları da mevcuttur.

grey

Genellikle üç bileşenden oluşur, bunlar:

i. Elektronik Devre: Daha önceden belirlenmiş farklı sesleri ses yayıcı koniye gönderen sistemdir.

ii. Ses Yayıcı Koni: Elektronik devreden gelen sesin ortama daha yüksek desibelde yayılmasını sağlar. Alüminyum, metal döküm, anti statik polyamid, polikarbonat veya cam lifleriyle güçlendirilmiş polyesterden üretilebilmektedir.

grey

iii. Montaj Halkası: Genellikle paslanmaz çelikten yapılan cihazın duvara veya başka bir yere montajı için kullanılan, U şeklinde ayarlanabilir parçadır.

grey

b. Işıklı Exproof Elektrikli İkaz Cihazları: Sürekli veya yanıp sönen ışık yayarak ortamı uyaran ikaz cihazlarıdır. Döner lambalı, çakar lambalı, yanıp sönen ve sürekli yanan modelleri mevcuttur. Kırmızı, yeşil ve sarı yaygın olmak üzere farklı renklerde ışık yayabilirler. Bileşenleri, ışık yayan lamba, lambayı saran cam ya da plastik, onu mahfazaya almış kafes, gövde ve montaj halkasında oluşur.

grey

c. Sesli ve Işıklı Exproof Elektrikli İkaz Cihazları: Ses ve ışık yayan tümleşik exproof ikaz cihazlarıdır.

grey

4.2. Exproof Elektrikli İkaz Cihazlarının İşaretlenmesi

Muhtemel patlayıcı ortamlarda kullanılan bütün teçhizat ve koruyucu sistemler TS EN 60079-0’da tanımlandığı gibi işaretlenmelidir.

grey grey

5. EXPROOF ELEKTRİKLİ İKAZ CİHAZININ TAŞIDIĞI RİSKLER

Bu tür cihazlar kendi başına herhangi bir risk taşımamakla beraber, bulunduğu ortamın tehlikeli alan sayılmasından dolayı belirli koruma tipine göre üretilmişlerdir. Teçhizat hangi ortama göre tasarlanmışsa o ortama göre kullanılmalıdır. Örneğin Zone1 bölgesi için tasarlanmış teçhizatın Zone0 için kullanılması uygun değildir.

Exproof elektrikli ikaz cihazları yabancı madde (toz, sıvı…) girişine karşı korunmadığında da risk oluşturmaktadır. Bu nedenle cihazın kullanıldığı ortama göre yeterli IP koruması olması gerekmektedir. Aşırı ısı, kıvılcım veya ark gibi patlamaya sebep olabilecek ateşleme kaynağı oluşturabilecek cihazın, bu sebeplerle kullanılacak muhtemel patlayıcı ortama göre exproof özellikte seçilmesi gerekmektedir. Ayrıca teçhizatın exproof özelliğini koruyup korumadığı periyodik kontrol ve bakımlarla sağlanmalıdır. Aksi takdirde can ve mal kayıplarına yol açmaktadır.

Femko Muayene, tüm bunların dışında ATEX 137 (99/92/EC) Çalışanların Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Korunması Hakkında Yönetmelik Kapsamında Uygunluk Muayenesi, EN 60079-14 Patlayıcı Ortamlarda Tesis ve İşletmelerdeki Elektrik Tesisat Uygunluk Muayenesi, EN 60079-10-1 ve EN 60079-10-2 Standartları kapsamında Proje uygunluk Muayenesi gibi alanlarda da çözümler sunmaktadır.