I. GİRİŞ
Üç veya daha fazla tekerleği olan güç tahrikli taşıtlara takılması uygun olan ancak, katlanır (açılır kapanır koltuk) veya yan tarafa bakan koltuklarda kullanılmak üzere tasarlanmamış çocuk bağlama sistemlerini kapsar.
1 Haziran 2010 tarihinden itibaren hususi binek otomobiller, ticari taksiler, dolmuşlar, şehir içi ve şehirlerarası yolcu taşımacılığında kullanılan tüm servis araçlarında (M1, N1, N2 ve N3 sınıfı araçlarda), boyu 150 santimetreden kısa ve kilosu 36 kilodan az çocukların otomobilde çocuk oto koltuğuna oturması zorunlu hale gelmiştir. Ancak, 150 cm’den uzun çocuklar çocuk bağlama sistemleri yerine ön koltukta oturmamak şartıyla diğer koltuklardaki emniyet kemerlerini kullanabilirler. Çocuk bağlama sistemleri olmayan M1, N1, N2 ve N3 sınıfı araçlarda üç yaşın altındaki çocuklar taşınamazlar. Çocukların ticari taksilerde seyahatleri sırasında, çocuk bağlama sistemleri kullanmaları, yok ise arka koltukta oturmaları zorunludur. Çocuk bağlama sistemleri kullanma zorunluluğu, 1995 yılı itibariyle ülkemizde imalatı yapılan veya yurtdışından ithaline izin verilen otomobillerde, diğer araçlar için ise 01.08.1998 tarihinden sonra üretilenlerde uygulanır.
II. AMAÇ
Çocuklar, otomobilde uygun olmayan bir çocuk koltuğu ile seyahat ettiğinde veya çocuk koltuğu yanlış monte edildiğinde, koltuktan fırlamakta, cam ya da ön koltuklara şiddetle çarpabilmektedir. Bu rehber, piyasada bulunan çocuk koltuklarının uygunluğunu ortaya çıkarmak amacıyla hazırlanmıştır.
Ayrıca gerçekleştirilecek piyasa gözetimi ve denetimindeki amaç;
- Geniş kapsamlı bir tarama yapılarak marka/model bazında ürünlerin tespiti
- Tespit edilen ürünlerin uygunluk seviyelerinin belirlenmesi
- Yapılan tespitler ışığında riskli ürünler ve risk teşkil eden firmaların belirlenmesi
- Haksız rekabetin önlenmesi, üretici ve ithalatçıların belirli uygunluk seviyesine ulaşmasının sağlanması
- Denetimler ve alınan önlemler ile piyasada farkındalık oluşturulması
- Tip onay belgesi olmayan ürün ve firmaların tespit edilerek gerekli yaptırımların uygulanmasıdır.
III. DAYANAK
- 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun
- Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Yönetmelik
- Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliği
- UNECE (BM/AEK) R-44 Güç Tahrikli Taşıtlarda Çocuk Oturakları İçin Bağlama Tertibatının Onayı İle İlgili Hükümler (Çocuk Bağlama Sistemi) Revizyon 1- Değişiklik 3 Teknik Düzenleme
- UNECE (BM/AEK) R-129 Gelişmiş Çocuk Bağlanma Sistemlerinin Onayı İle İlgili Teknik Düzenlemesine dayanılarak hazırlanmıştır.
IV. ÇOCUK KOLTUKLARI HAKKINDA TEKNİK BİLGİLER
Çocuk bağlama tertibatları beş kütle grubuna ayrılır.
- Kütlesi 10 kg’dan daha az olan çocuklar için, Grup 0
- Kütlesi 13 kg’dan daha az olan çocuklar için, Grup 0 +
- Kütlesi 9-18 kg arasında olan çocuklar için, Grup I
- Kütlesi 15-25 kg arasındaki çocuklara için, Grup II
- Kütlesi 22-36 kg arasındaki çocuklar için, Grup III
Çocuk Koltuğu aracın gidiş yönüne göre ters olarak öne veya arka koltuğa yerleştirilmelidir. Aracın koltuğuna emniyet kemeri ile sabitlenmelidir. Ayrıca, çocuğun kendisi de çocuk oto koltuğuna emniyet kemer ile bağlanmış olmalıdır.
Çocuğun başı çocuk oto koltuğundan dışarı taşmaya başladığında koltuk artık küçük geliyor demektir ve daha büyük ve gidiş yönüne göre montaj yapılabilen bir modele geçilmelidir.
Emniyet kemerinin çocuğun boynuna gelmemesine dikkat edilmelidir. Çocukların emniyet kemerini koltuk altından geçirmemelidir.
Çocuklar, ancak 12 yaşından sonra, özel koltukları olmadan büyüklerin kullandığı emniyet kemerini kullanarak emniyetli şekilde seyahat edebilirler. Bu yaşa kadar bebek koruma puseti, çocuk koltuğu veya yükseltici oturak kullanmak gereklidir.
V. ÜRÜNÜN TAŞIDIĞI RİSKLER
Keskin kenarlar veya çıkıntılar çocukta veya taşıtta bulunan diğer kişilerde yaralanma tehlikesini en aza indirecek şekilde olmalıdır.