Koray Gündoğdu
“AB (Avrupa Birliği) ve AEA (Avrupa Ekonomik Alanı) üyesi ülkelerle birlikte oluşturulan Avrupa Tek Pazarı, uzun yıllar boyunca çeşitli düzenlemeler ve uygulamalarla gelişimini sürdürmüştür. 2008 yılında ise Yeni Yasal Çerçeve adı verilen düzenleme, güvenli ürünlerin piyasada serbest dolaşımını sağlamak amacıyla hayata geçirilmiştir.
Ancak, hızla değişen ticaret ortamıyla birlikte uyum sorunları ortaya çıkmış ve ürünlerin önemli bir kısmı gereklilikleri karşılamada başarısız hal almıştır. Avrupa Komisyonu’nun 2017 yılında gerçekleştirdiği bir pazar analizi, oyuncakların %32’sinin, elektronik ürünlerin %58’inin, inşaat ürünlerinin %47’sinin ve kişisel koruyucu ekipmanın %40’ının yasal gereklilikleri yerine getirmediğini ortaya koymuştur.
Son olarak, 2022 yılında TIC Konseyi (Bağımsız test, muayene ve belgelendirme şirketlerini temsil eden uluslararası dernek) tarafından gerçekleştirilen bir pazar çalışması ise elektrikli ürünlerin temel güvenlik gerekliliklerine uyumunu değerlendirmiş ve Avrupa’daki yedi farklı ülkeden temin edilen 120 örnek, akredite edilmiş laboratuvarlarda ilgili güvenlik standartlarına göre test edilmiştir. Bu örnekler, CE işaretlemesi bulunan ancak başka bir sertifikasyon işareti olmayan elektrikli ürünlerden seçilmiş ve sadece üretici tarafından kendi kendine değerlendirilmiş yani self deklerasyon diye adlandırılan kendi beyanları ile piyasaya arz edilmiş ürünler içinden seçilmiştir. Şaşırtıcı bir şekilde, Avrupa’da rasgele satın alınarak test edilen 120 adet ürünün 85’inin ilgili standartlara uygun olmadığı tespit edilmiştir.
TIC Konseyi, 2012-2017 yılları arasında gerçekleştirdiği bir dizi benzer çalışmayla bu durumları karşılaştırdıığında, 2022 yılındaki sonuçların, uyumsuzlukların toplam sayısında %15’lik bir artışı ve tehlikeli uyumsuzlukların oranının %17’den %23’e yükseldiğini ortaya çıkmıştır.
Tüketici ürünleri için Avrupa Hızlı Uyarı Sistemi RAPEX, benzer şekilde piyasada uyumsuz ürünlerin yüksek sayısını ortaya koymaktadır ve bu durumların sıklıkla yaralanmalara yol açtığını raporlamaktadır.
Sonuç olarak, güvenli ve uyumlu ürünlerin piyasada dolaşımını sağlamak amacıyla Avrupa Birliği ve Avrupa Ekonomik Alanı ülkeleri arasında oluşturulan Avrupa Tek Pazarı’nın başarısı, mevcut uyum sorunlarıyla zorlu bir süreç yaşamaktadır. Bu sorunların çözümü için Yeni Yasal Çerçeve’nin gözden geçirilmesi ve daha etkili önlemlerin alınması gerekmektedir.”
Elektrikli ürünlerin güvenliği, Avrupa Birliği aday ülkesi Türkiye’de de büyük bir öneme sahiptir. Türkiye, Avrupa Birliği’nin piyasa düzenlemeleri ve güvenlik standartlarına uyum sağlama sürecine aktif olarak katılmaktadır. Bu süreç, tüketici güvenliğini sağlamak ve piyasadaki güvensiz ürünlerin yayılmasını önlemek amacıyla çeşitli düzenleyici önlemleri içermektedir.
Türkiye’deki elektrikli ürünlerin güvenliği üzerine yapılan araştırmalar, benzer zorluklar ve sorunlarla karşılaşıldığını göstermektedir. Hızla değişen ticaret ortamı, küresel tedarik zincirleri ve pazar rekabeti, güvensiz ve uygun olmayan ürünlerin piyasaya sürülmesini kolaylaştırabilir. Bu nedenle, Türkiye’deki düzenleyici kurumlar ve piyasa gözetim otoriteleri, ürün güvenliği konusunda etkin denetim ve denetim faaliyetleri yürütmektedir.
Türkiye’de yapılan araştırmalar, elektrikli ürünlerin güvenliği konusunda bazı endişe verici sonuçları ortaya koymuştur. Örneğin, piyasadaki bazı elektrikli ürünlerin güvenlik standartlarına uyumlu olmadığı ve ilgili sertifikasyon işaretlerini taşımadığı tespit edilmiştir. Bu durum, tüketicilerin güvensiz ürünlere maruz kalma riskini artırmaktadır.
Türkiye’deki yetkililer, bu sorunları çözmek ve tüketicilerin güvende olmasını sağlamak için çeşitli önlemler almaya çalışsalar da üreticilere yönelik daha sıkı denetimler uygulanması gerekmekte, güvenlik standartlarının ve sertifikasyon gereksinimlerinin takibinin daha sıkı sağlanması gerekmektedir.
Türkiye’de en sıkıntılı konulardan birisi de yine bir çok ürünün, test raporu olmadan veya sahte test raporları ile piyasaya arz edilmeye devam edilmesinin önüne geçilememesidir. Bu konuda üreticiler süreç hakkında yeterli bilgiye sahip olmadıkları için görüş almaya çalıştıkları ve konunun uzmanı olmayan kişilerin yanlış yönlendirmesi kaynaklı yanıltılmakta ve bu işi ticari bir sahtekarlığa döken bazı kişiler tarafından ise direkt kandırılmaktadırlar. Bu sıkıntıların en aza indirgenmesi için ilgili otoritenin ve yetkililerin ilk ele alması gereken konu, “Üreticilerin” bilinçlendirilmesi ve eğitimi üzerinde Bakanlığın daha aktif rol oynamasının sağlanmasıdır. Türkiye’de üretim yapan ve ticari sicil kayıtları bulunan tüm firma yetkililerine resmi bir yazı göndererek bu alanda farkındalık yaratılması için ilk adım atılabilir. Bunun dışında “Tüketiciler” için ise, güvenlik standartlarına uygun ve sertifikalı ürünler satın almaları konusunda bilinçli olmaları yönünde yine aynı şekilde farkındalık yaratacak görsel ve işitsel iletişim kanalları üzerinden tavsiyelerde bulunulmalıdır.
Avrupa Birliği’nin piyasa düzenlemeleri ve güvenlik standartları, Türkiye’deki elektrikli ürünlerin güvenliği konusunda da bir referans noktası olmaktadır. Türkiye, Avrupa Birliği ile uyumlu hale gelmek ve ürün güvenliği konusunda en iyi uygulamaları benimsemek için çalışmalarını sürdürmektedir.
Sonuç olarak, Türkiye’de elektrikli ürünlerin güvenliği konusu ciddiyetle ele alınması gerekmekte ve düzenleyici önlemler, denetimler ve tüketici bilincinin artırılması gibi çeşitli yöntemlerle güvenliğin sağlanması hedeflenmelidir. Bu çabalar, tüketicilerin güvende olmasını ve güvenli ürünlere erişimini sağlamak için önemlidir.
Koray Gündoğdu
Kurucu / Genel Müdür03.11.1983 yılında İzmirde doğmuştur. Dört çocuklu bir ailenin oğlu olan Koray GÜNDOĞDU, İlköğrenimini Kazım Karabekir İlköğretim Okulunda, Orta Öğrenimini de Karataş Lisesinde tamamlamıştır. Eğitim hayatında Fizik bölümü üzerine Yüksek Öğrenimini gerçekleştirdikten sonra, Muğla Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsünde bölümü üzerine yüksek lisansını tamamlamıştır. Eğitim hayatının ardından kariyerini Uygunluk Değerlendirme sektörü üzerine devam ettirmeye karar vermiştir. İş Güvenliği Uzmanlığı, ISO 9001 baş denetçiliği, ISO 14001 baş denetçiliği gibi görevlerde bulunmuş ve laboratuvar test alanlarında akreditasyon faaliyetleriyle kariyerine yeni bir yön vermiştir.
15 yıllı aşan tecrübe ve deneyimleri süresince Uygunluk Değerlendirme sektörüne yeni bir bakış açısı getirmeyi ilke edinmiş, 2014 yılında Femko Şirketini kurarak kısa sürede markalaşma adına köklü adımlar atmış ve Uluslararası areneda bir Türk firmasının adınından söz ettirmiştir.
Linkedin den Takip Edin Koray Gündoğdu: Diğer Yazıları
