Koruyucu tulumların uygunluk değerlendirme faaliyetleri sırasında en önemli konulardan birisi de ekipmanın hangi şartlardaki kullanım alanlarına göre hangi performans değerlerini karşılayıp karşılamadığının tayin edilmesidir. Koruyucu tulumlar için kullanım alanlarına göre birçok özel test standardı ve bu standartlara bağlı test kriterleri bulunmaktadır.
İnfektif Mikroorganizmalara Karşı Koruyucu Tulumlar
EN 14126 standardı infektif ajanlara ve mikroorganizmalara karşı koruma sağlayan tulumları kapsamaktadır. Standart 6 farklı sınıf belirlemiş durumdadır. Koruyucu kıyafeti giyen kişiyi infektif mikroorganizmalara karşı ne kadar süreliğine koruduğuna bağlı olarak aşağıdaki şekilde 6 farklı sınıf belirlemiş durumdadır.
EN 14126 standardına göre üretim gerçekleştiren ve ürünlerine CE etiketi iliştirmek durumunda olan üreticiler için uygunluk değerlendirme ve belgelendirme süreçlerinde ek standartlar kullanılmak durumundadır. EN 14126 standardı tek başına kullanılamamaktadır.
EN 13034 (Sıvı Kimyasallara Karşı Koruma Sağlayan Kıyafetler) ve EN ISO 13982-1 (hava ile yayılan katı parçacıklı kimyasal maddelere karşı vücudun tamamına koruma sağlayan kimyasal koruyucu giyecekler) standartları EN 14126 standardının tamamlayıcı standartlarıdır ve belgelendirme sürecinde koruyucu kıyafetler bu standartların gerekliliklerini karşılamak durumundadır.
Koruyucu tulumlar için uygulanan test standartları ve yöntemleri
- EN 14126 – Koruyucu Giyecekler – Patojen Organizmalara Karşı – Performans Özellikleri Ve Deney Metotları (Bu standard patojen organizmalara karşı koruma sağlayan tekrar kullanılabilir ve sınırlı kullanılan koruyucu giyecekler için kuralları ve deney metotlarını kapsar.)
- EN 14605+A1 – Koruyucu giyecekler – Sıvı kimyasal maddelere karşı – Vücudun sadece bir kısmına koruma sağlayanlar (tip pb [3] ve tip pb [4]) dâhil, bağlantı yerleri sıvı geçirmez (tip 3) veya sprey geçirmez (tip 4) giyecekler için performans özellikleri (Bu standard, aşağıda belirtilen sınırlı kullanımlı ve tekrar kullanılabilir tip kimyasal maddelere karşı koruyucu giyecekler için asgari özellikleri kapsar)
- EN 13034 – Sıvı Kimyasal Maddelere Karşı Sınırlı Koruma Performansı Sağlayan Kimyasal Koruyucu Giyecekler İçin Performans Kuralları (Tip 6 Ve Tip Pb [6] Donanım) [Standart Olarak Test Edilen Bileşikler (NaOH%10 & H2S04%30 & N-Butanol & Ortokilen) Hastaneler için; N-Butanol & Ortokilen yerine “Etanol ve H2O2” testleri daha çok tercih ediliyor]
- EN 14325 – Kimyasal maddelere karşı koruyucu giyecekler – Koruyucu giyecek malzemeleri, dikişleri, birleşim yerleri ve birleştirmeler için deney yöntemleri ve performans sınıflandırması
- TS EN ISO 6530 – Koruyucu giyecekler – Sıvı kimyasal maddelere karşı koruma – Malzemelerin sıvı nüfuziyetine direnci için deney metodu (Bu standard, sıvı kimyasal maddelere özellikle düşük uçuculuğa sahip kimyasal maddelere karşı koruyucu giyecek malzemelerinde nüfuziyet, absorpsiyon ve geçirmezlik indislerini ölçmek için bir deney metodunu belirtir.)
- EN ISO 17491-4 – Koruyucu giyecekler – Kimyasal maddelere karşı koruma sağlayan giyecekler için deney metotları – Bölüm 4: Püskürtülen sıvının nüfuziyetine karşı direncin belirlenmesi (püskürtme deneyi)
- EN 1149-5 – Koruyucu Giysi – Elektrostatik Özellikler – Bölüm 5: Malzeme Performansı Ve Tasarım Gereksinimleri
- EN 1073-2 – Radyoaktif Bulaşmaya Karşı Koruyucu Giysi – Bölüm 2: Parçacık Formunda Radyoaktif Bulaşmaya Karşı Havalandırmasız Koruyucu Giysi İçin Kurallar Ve Deney Yöntemleri (Bu standard, koruyucu giysiyi giyen kişiyi (kullanıcı) katı parçacık formunda radyoaktif bulaşmaya (kontaminasyona) karşı koruyan havalandırmasız koruyucu giysiler için kuralları ve deney yöntemlerini kapsar. Bu tip giysiler kullanıcının yalnızca vücudunu, kollarını ve bacaklarını korumayı amaçlar ancak kullanıcının ilave bölgelerini koruyacak aksesuarlarla da kullanılabilir (örn. botlar, eldivenler, RPE). Bu ilave bölgeler için koruma, diğer Avrupa Standartlarında belirlenmiştir)
Kullanım amacına göre uygulanacak standart kapsamında bir tulum üzerinde malzemenin teknik kabiliyet ve özelliklerine göre farklı prosedüler uygulanmakatadır. Örneğin;
Giysi en az beş kez temizlenip tekrar kullanılabiliyorsa, gerçek test prosedürü gerçekleştirilmeden önce yapıldığı malzemelerin beş temizlik döngüsüne sunulması gerekir.
Mekanik özelliklerin ve yanma davranışının yanı sıra isteğe bağlı kimyasal özelliklerin değerlendirilmesi, EN 14325 – Kimyasallara karşı koruyucu giysi – Kimyasal koruyucu giysi malzemeleri, dikişleri, birleştirmeleri ve montajlarının test yöntemleri ve performans sınıflandırmasına göre yapılır .
Ek olarak EN 14126 , çeşitli spesifik biyolojik tehlikelere karşı koruma sınıfını belirlemek için dört test yöntemi içerir. Koruma sınıfı ne kadar yüksek olursa koruma seviyesi o kadar yüksek olur.
Dört test, biyolojik tehlikenin (bakteri veya virüsler) niteliğine ve kontaminasyon kaynağına (partiküller, nem veya aerosol) göre farklılık gösterir.
Test yöntemi ISO 16604 , kan tarafından taşınan virüslerin nüfuz etmesine karşı koruma seviyesini gösterir ve daha önce ISO 16603’e göre kanın nüfuz etmesine karşı direncin görsel olarak taranmasıyla başlar . İkincisi, 5 dakika boyunca ISO 16604’e göre test edilecek bir numune üzerindeki maksimum basıncı (0 ila 20 kPa arasında) belirler. Test sonuçları 1 ile 6 arasında bir sınıflandırmaya dönüştürülür (6 = testi 20 kPa basınç altında geçmek).
ISO 22610’a göre test , nemli koşullar altında mekanik sürtünme ile bakterilerin nüfuz etmesine karşı koruma seviyesini belirler. 75 dakika boyunca, numune hafif mekanik yük ve nemli altında bakteriyel bir kontaminasyona maruz kalır. Test sonuçları 1 ile 6 arasında bir sınıfa çevrilir. Seviye 6, 75 dakika sonra herhangi bir atılımın olmamasına karşılık gelir.
Bakterilerle kontamine olmuş aerosollerin nüfuz etmesine karşı koruma seviyesi ISO / DIS 22611’e göre test edilmiştir . Bu testler, bir malzemenin düşük basınç altında bir karşılaştırma membran filtrasyonu yoluyla aerosol ile enfekte olmuş bir bakteri tarafından penetrasyona karşı direncini belirler. Test sonuçları 1 ile 3 arasında bir sınıflandırmada çevrilir, seviye 3% 0,001’den daha düşük bir nüfuza karşılık gelir.
ISO 22612 , bakterilerle kontamine olmuş partiküllere karşı koruma seviyesini belirler. Bir numune az miktarda talk pudrası ile tozlanır ve 30 dakika boyunca titreşimli bir plaka üzerine yerleştirilir. Test sonuçları, 10’dan az kontamine parçacığın nüfuzuna karşılık gelen, seviye 3 ile seviye 3 arasında bir sınıflandırmaya dönüştürülür.
Dikişler EN 14325’in ilgili gereksinimlerine uymak zorundadır ve ayrıca dikiş direnci bu standarda göre sınıflandırılır.
Enfektif ajanlara karşı koruyucu giysi, EN ISO 13688’in ilgili gereksinimlerine ve kimyasal tehlikelere karşı koruyucu giysi için ilgili standartta belirtilen gerekliliklere uygun olmalıdır:
Giysi tipine göre uygulanabilir standartlar şu şekildedir;
- Tip 1a, 1b, 1c, 2: ET (acil durum ekibi) giysileri için EN 943-1 ve EN 943-2
- Tip 3: EN 14605
- Tip 4: EN 14605
- Tip 5 : EN ISO 13982-1
- Tip 6 : EN 13034
Kısmi vücut koruması: tip 3 için EN 14605; Tip 6 için EN 13034
Femko Belgelendirme, 2016/425/EU Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği çerçevesinde ilgili standartlar kapsamında Kişisel koruyucu tulum üreticileri için laboratuvar testleri, teknik dosya incelemeleri ve CE Belgelendirme işlemleri için profesyonel hizmetler sunmaktadır.