Exproof Motorstarter – CE Belgesi

Femko Belgelendirme; 2014/34/AB ATEX Yönetmeliği kapsamında ex-proof cihazlar (Potansiyel patlayıcı ortamlarda kullanılmak üzere tasarlanan, üretilen ekipman ve koruyucu sistemler) üreten imalatçılara, Patlamadan Korunma Dokümanı, Ek 3 (Modül B) AB Tip İncelemesi Modülü (seri üretim için belgelendirme), EK 4 (Modül D) İmalat Sürecinin Kalite Güvencesini Esas Alan Tipe Uygunluğu, EK 6 (Modül C1) Denetimli Ürün Deneyi ve Üretimin Dahili Kontrolünü Esas Alan Tipe Uygunluk, Ek 7 (Modül E) Ürün Kalite Güvencesini Esas Alan tipe uygunluk, EK 8 (Modül A) Madde 15.1.b (ii) Üretimin Dahili Kontrolü Modülü, Ek 9 (Modül G) Birim Doğrulamasını Esas Alan Uygunluk Modülü (seri üretimi olmayan, adetli üretimler için cihaz başı belgelendirme) gibi ATEX belgelendirme modülleri kapsamında Teknik Dosya Denetimleri ve Atex Sertifikası işlemlerinizin tümü için profesyonel hizmetler sunmaktadır.

1. GİRİŞ

Exproof Motorstarter; tehlikeli bölge olarak sınıflandırılan patlayıcı gaz, buhar, toz bulunan yer altı – yer üstü madenleri, rafineriler, tersaneler, dolum tesisleri, kimya, ilaç, boya, parfüm gibi endüstriyel fabrikalar ve buna benzer risk teşkil eden yanıcı ve patlayıcı gaz ortamlarında kullanılmak üzere tasarlanmış, exproof motorlarla birlikte patlamaya neden olmayacak bir şekilde dizayn edilerek iç ve dış alanlarda kullanılan cihazlardır. Ayrıca Muhtemel Patlayıcı Ortamlarda Kullanılan Teçhizat ve Koruyucu Sistemler ile İlgili (94/9/AT) yönetmelik kapsamında, patlama ve yanma riski olan yerlerde kullanılan cihazların bu ortamların gerektirdiği standartlara ve kurallara uygun olması gerekmektedir.
Resim 1: farklı tipte exproof motorstarter

2. AMAÇ

Petrol, petrol ürünleri, kimya, doğal gaz, kömür madenleri gibi bir çok sanayi kollarında normal çalışma ortamında veya arıza ve bakım gibi hallerde (Sızan gazlar veya petrol buharı gibi nedenlerle) patlayıcı ortam ile karşı karşıya kalınmaktadır. Elektrikli aletler statik ısınmaları ve çalışmaları gereği çıkardıkları ark ortamı dolayısı ile sanayi tesisini tehlikeye düşürmektedir. Bu nedenle patlayıcı ortamlarda kullanılan elektrik aletlerinin yapımı ve kullanımı farklı olmalıdır.

Pbu rehberin amacı; patlayıcı ve yanıcı ortamlar olarak bilinen tehlikeli sahalarda kullanılan ürünlerden Exproof Elektrik Motorlarının piyasadaki mevcut durumları ‘’Muhtemel Patlayıcı Ortamlarda Kullanılan Teçhizat ve Koruyucu Sistemler ile İlgili Yönetmelik (94/9/AT)’’ kapsamında değerlendirilerek, rehberde belirtilen standartlar doğrultusunda uygunluk denetimlerinin (işaret-etiket kontrolleri, test ve muayeneleri..vb) yapılması ve sonuçların tespit edilmesidir. Bu amaç doğrultusunda yapılacak faaliyetler;

  • Piyasada bulunan Exproof Motorstarterlerin marka/model bazında tespit edilmesi,
  • Yönetmeliğe uygunluk seviyelerinin belirlenmesi,
  • Denetim mekanizmalarının sorunsuz işletilebilmesi için gereken faaliyetlerin
  • planlanması,
  • Risk teşkil eden ürünler için gerekli önlemlerin alınması,
  • Gerektiğinde laboratuvar test imkanlarından yararlanılması,
  • Denetim sonuçlarının değerlendirilerek istatistiksel veriye dönüştürülmesi,
  • İlgili kuruluşların bilgilendirilerek konuyla ilgili bilinçlenmenin arttırılmasıdır.

3. DAYANAK

Exproof Motorstarterlerin denetimi sürecinde gerekli olacak mevzuat listesi aşağıda verilmiştir.

3.1. Kanun

4703 Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun

3.2. Yönetmelikler

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliği

Muhtemel Patlayıcı Ortamlarda Kullanılan Teçhizat ve Koruyucu Sistemler ile İlgili (94/9/AT) Yönetmelik

3.3. İlgili Standartlar

Proje ürününün denetlenmesinde kullanılacak standartlar Tablo 1’de verilmiştir.

grey

Not: Ex-proof motorstarter etiket beyanında yukarıda bulunan standartların hepsi aranmaz. Etiket ve/veya uygunluk beyanında hangi standartlar bulunuyorsa, test ve muayenelerde bu standartların gereklilikleri talep edilmelidir.

4. EXPROOF MOTORSTARTER HAKKINDA TEKNİK BİLGİLER

Motorstarter, elektromanyetiksel olarak işletilen bir kontak setidir ve motorun başlama ve durdurma fonksiyonlarını yönetir. Motorstarter bu işlevini bir kontrol devresi ve motor bobinine bağlı kontak cihazlar ile anlık olarak gerçekleştirir. 3 kutuplu bir full-voltaj manyetik motor starter aşağıdaki parçaların birleşiminden meydana gelir:

  • Bir set sabit kontak,
  • bir set hareketli kontak,
  • basınç yayları,
  • selenoid bobin,
  • sabit bir elektromıknatıs,
  • manyetik gölgeleme bobin
  • hareketli armatür

grey

Aynı zamanda bir manyetik motorun da motora aşırı yük koruması sağlamak amacı ile aşırı akım rölesi eklenmiş bir kontaktör olduğunu bilmek gerekir. Termal aşırı yük rölesinin seçimi, manyetik motor starter ile üreticinin tablosu kullanılarak yapılır. Ek olarak motorstarter motorun full voltaj akımını, servis faktörünü ve ekipmanın çalıştığı ortam sıcaklığını görmemizi de sağlar. Termal birimler 40°C ortam sıcaklığına göre üretilmiştir.grey

Tipik manyetik motor starterlar genellikle full voltaj, düşük voltaj ve ters çevrimli olarak çalışma yetisine sahiptir. İsminden de belli olacağı gibi full voltaj motorstarter motora full voltaj uygular. Bu manyetik motor starterin motor çalışmaya başladıktan sonra düzgün akım seviyelerini işlemek amacıyla tasarlandığını ifade eder. Motorstarterler ani akım etkilerini azaltmak amacıyla tasarlanmıştır.

Düşük voltaj starterlar, elektromekanik ve elektronik formatlar da mevcuttur.

Exproof Motorstarter İşaretlenmesi

Tehlikeli alanlarda kullanılan bütün ekipmanlar EN 60079-0’da tanımlandığı gibi işaretlenmelidir. Exproof motorstarterlerde kullanılan etiket örneği Resim 4’de verilmiştir. Bu etiket örneğinde; Ex işareti, koruma tipleri, ortam tipleri(gaz ve toz), Zone sınıfı, cihaz kategorisi ve sıcaklık değerleri verilmiştir.

grey

5. EXPROOF MOTORSTARTERLERİN TAŞIDIĞI RİSKLER

Exproof motorstarter kendi başına bir risk taşımamakla beraber, kullanıldığı ortamın patlayıcı ve yanıcı riski olmasından dolayı tehlikeli alan sayılmakta ve bulunduğu ortama uygun olarak kullanılması gerekmektedir. Örneğin; Zone 2 için tasarlamış Exproof motorstarter Zone 1 için kullanılması uygun değildir.

Exproof motorstarterler bağlı bulundukları motorlarla birlikte çalışması esnasında çeşitli ateşleme kaynakları sayesinde meydana gelebilecek aşırı ısınma, kıvılcım veya arkların patlamaya sebep olabileceğinden exproof özellikte üretilmeleri gerekmektedir. İnsan can ve mal güvenliğini geri dönüşü olmayan bir şekilde tehdit etmesinden dolayı patlayıcı ortamlara uygun olarak monte edilmeli, tamir ve bakımları exproof özelliklerini koruyucu şekilde yapılmalıdır.

Femko Muayene, tüm bunların dışında ATEX 137 (99/92/EC) Çalışanların Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Korunması Hakkında Yönetmelik Kapsamında Uygunluk Muayenesi, EN 60079-14 Patlayıcı Ortamlarda Tesis ve İşletmelerdeki Elektrik Tesisat Uygunluk Muayenesi, EN 60079-10-1 ve EN 60079-10-2 Standartları kapsamında Proje uygunluk Muayenesi gibi alanlarda da çözümler sunmaktadır.

Hizmetlerimiz

Diğer CE Belgeli Ürünler

Diğer Yazılarımız