Hız Regülatörü – CE Belgesi

Femko Belgelendirme, 2014/33/AB Asansör Yönetmeliği kapsamında, 2705 kimlik numaralı Onaylanmış Kuruluş (Notifed Body) olarak Uluslararası tanınırlık yetkisi, Türkak Akreditasyonu, alanında uzman mühendis kadrosu ve sektör tecrübesiyle; Asansör Risk Analizi, Asansör Tasarım İnceleme Belgesi, Asansör Birim Doğrulama, Asansör Modül H1 Belgesi, Asansör Modül B+E Belgesi, Asansör Modül G Belgesi, Asansör Modül F Belgesi, Asansör Modül D Belgesi, Teknik Dosya Denetimleri ve Asansör CE Belgelendirme işlemlerinizin tümü için profesyonel hizmetler sunmaktadır.

1. GİRİŞ

Hız regülatörü, asansörün hızının belirlenen değerde tutulmasını sağlayan ve Asansör Yönetmeliği (95/16/AT) (Ek IV madde 3) kapsamında değerlendirilmesi gereken güvenlik ekipmanlarından olup TS EN 81-1+A3 (madde 9.9) standardında, asansör hız regülatörünün sağlaması gereken minimum gereklilikler tanımlanmış bulunmaktadır.

Hız regülatörleri, Asansör Yönetmeliğince belirlenmiş güvenlik ekipmanlarından olması nedeniyle, üreticisinin onaylanmış kuruluş ile çalışılıp CE işareti ve onaylanmış kuruluş kimlik numarasını ürüne iliştirmesi gerekmektedir.

2. AMAÇ

Hız regülatörlerine yönelik gerçekleştirilecek piyasa gözetimi ve denetimindeki amaç;

  • Hız regülatörleri onaylanmış kuruluş ile çalışılması gereken asansör güvenlik aksamlarından olup piyasaya arz edilmiş olan hız regülatörlerinin (95/16/AT) Asansör Yönetmeliği kapsamında uygunluk seviyelerinin tespiti,
  • Yapılan tespitler ışığında ilgili mevzuatlara uygun üretilmemiş hız regülatörlerini piyasaya arz eden firmalar ve güvensiz hız regülatörlerinin belirlenmesi,
  • Riskli hız regülatörlerinin mümkünse güvenli hale getirtilmesi veya piyasadan toplatılmasının temini,
  • Haksız rekabetin önlenmesi amacıyla tüm hız regülatörü üreticilerinin ilgili mevzuatta tanımlanmış belirli uygunluk seviyesine ulaşmasının sağlanması,
  • Denetimler ve alınan önlemler ile piyasada farkındalık oluşturulması.

3. DAYANAK

Bu çalışma aşağıda belirtilen yönetmeliği ve standartlara dayanılarak hazırlanmıştır.

  • 95/16/AT Asansör Yönetmeliği
  • TS EN 81-1 + A3 Asansörler- Yapım ve Montaj İçin Güvenlik Kuralları – Bölüm 1: Elektrikli Asansörler; madde 9.9 ve Ek F Güvenlik elemanları.
  • TS EN 81-2 + A3 Asansörler- Yapım ve Montaj İçin Güvenlik Kuralları – Bölüm 2: Hidrolik Asansörler; Ek F 4 Hız Regülatörü.

4. HIZ REGÜLATÖRÜ HAKKINDA TEKNİK BİLGİLER

Bir asansör sisteminde hız regülatörü, asansörün belirtilen hız değerini aşmaması anlamına gelen, aşırı hız durumunu saptayan ve durduran bir mekanizmadır.

Asansörlerde,

  • Makine dairesi mevcut asansörlerde makine motor grubunun altında,
  • Makine dairesiz asansörlerde ise kuyu tavanına montajlı bir tane üst regülatör ve
  • Kuyu tabanında bir adet alt regülatör bulunur.

Üst regülatör, sistemin kontrolsüz hızlarında halatın hareketinin durdurulması için, alt regülatör ise halatlarda gerekli olan gerginliği sağlamak için kullanılmaktadır.

Hız regülatörleri,halatla bağlantısı sağlanmış olan küçük çaplı iki kasnaktır. Söz konusu halatlar, üst regülatör, alt regülatör ve regülatör halatı olarak tanımlanmaktadır. Halatların uçları arasında belirli bir mesafe bulunmakta olup bunlar asansör kabinin altında yer alan güvenlik tertibatına bağlanmaktadırlar. Kısacası, hız regülatörü mekanizması asansör belli bir hıza ulaştığında tahrik tertibatını devre dışı bırakarak gerektiğinde güvenlik tertibatını çalıştıran bir düzen olarak tanımlanmaktadır.

grey

Şekil 1: Hız regülatör sistemi genel görünümü Hız regülatörünün devreye girmesi için asansörün ulaşması gereken belirli hız, EN 81-1 emniyet standardının 9.9.1 maddesi’de tanımlanmış bulunmaktadır.

Aşırı hız regülatörünün çalışma limitleri belirlenen hızın %115’ini aştığında, bu limite varmadan önce olmamak kaydıyla, aşağıdaki şartlarda devreye girmelidir.

  • a) Ani durduran güvenlik tertibatında 0,80m/s (servo makara tipleri hariç), veya
  • b) Ani durduran güvenlik tertibatının servo markalı olanlarında 1,0 m/s, veya
  • c) Tampon etkili kuvet güvenlik tertibatlarında ve nominel hızı 1,0 m/s’yi aşamayan kaymalı güvenlik tertibatlarında 1,5 m/s’dir.

Bununla birlikte genel olarak; asansör kabinin herhangi bir sebepten ötürü aşırı hızlanması durumunda, nominal değerini %25’inin aşılmış olması olarak tanımlanmaktadır.

5. HIZ REGÜLATÖRÜ ÇEŞİTLERİ

Hız regülatörleri, kasnak çaplarına ve mühürlenen hızlarına göre çeşitlilik göstermektedir. Başlıcaları; çift yönlü hız regülatörü, MRL çift yönlü hız regülatörü (çap 300), A3 çift yönlü hız regülatörü (çap 300), elektronik kartlı A3 çift yönlü hız regülatörü (çap 210), çift yönlü hız regülatörü gergi kasnağı.

grey

6. HIZ REGÜLATÖRÜ RİSK DEĞERLENDİRME PRENSİPLERİ

Kabin güvenlik tertibatını çalıştırmak için hız regülatörünün, beyan hızının % 115’ine eşit bir hızdan önce devreye girmemesi ve regülatör halatının anma çapı en az 6 mm olması gerekmektedir.

Regülatör halatı, bir gergi makarasıyla gerilmeli ve bu makara veya bunun gergi ağırlığı kılavuzlanmalıdır.

Asansör Yönetmeliği’nin (95/16/AT) Ek IV ünde, güvenlik aksamları listesi, 3’üncü maddesi hız regülatörüne “aşırı hız sınırlayıcı tertibatlar” şeklinde atıfta bulunmakta ve ayrıca Ek 1’in 1.4 numaralı paragrafın alt maddesinde asansörlerin bir aşırı hız sınırlayıcı ile techiz edilmesi gerektiği hükmü yer almaktadır.

Bu bağlamda bir güvenlik aksamı olan hız regülatörünün asansörün aşırı hızlanması (serbest düşüşe geçmesi) esnasında devreye girerek fren bloğunun kolunu çekmemesi durumunda; fren bloğu raya kilitlenerek asansörün hızını yavaşlatmak veya asansörü durdurmak görevini yapamayacağından, asansörün düşmesi durumu oluşacaktır. Söz konusu olay, can ve mal güvenli açısından yüksek risk oluşturacak bir durumdur.

7. TEST VE MUAYENE PROSEDÜRLERİ

Yapılan denetimler sonucunda güvensizlik şüphesi uyandırabilecek herhangi bir husus bulunursa, denetim personeli tarafından ilgili standartlar kapsamında test ve muayene gerçekleştirilmek üzere denetlenen üründen numune alınır. Numune miktarı, denetime tabi hız regülatöründen alınacak numune sayısı, biri şahit numune olmak üzere 3 takım ve her bir takımda üç adetten toplam dokuz adet olmak üzere bedeli ödenmeden üretici veya ithalatçıdan piyasa gözetimi ve denetimi tutanağının ilgili bölümü doldurularak alınacaktır.

Söz konusu testler TS EN 81-1+A3 standardı EK F4 maddesi gereğince gerçekleştirilecektir. Bu aşamada;

1. Test ve Kontrol İçin İhtiyaç Duyulan Bilgiler;

  • Hız regülatörüyle çalıştırılacak güvenlik tertibatının tipi ve tipleri, • Hız regülatörünün kullanılacağı asansörlerin en büyük ve en küçük beyan hızı bilgileri önem arz etmektedir.

2. Gerçekleştirilecek Test ve Kontroller;

  • Devreye girdiğinde, hız regülatörü tarafından regülatör halatında oluşması öngörülen çekme kuvveti testi,
  • Hız regülatörünün devreye girme hızı kontrolü,
  • Hız regülatörünün üstüne monte edildiği taktirde kabin hızı aşağı veya yukarı yönde regülatörün devreye girdiği hıza ulaşmadan tahrik makinasını durduran elektriksel sistemin kontrolü,
  • Hız regülatörü devreye girdiği zaman asansörün hareketini engelleyen elektrik güvenlik tertibanının çalışmasının kontrolü

Not 1: En az 20’ye yakın test yapılmalıdır.

Not 2: Testlerin, regülatörü imal eden firmanın imalathanesinde yapılması mümkündür.

Not 3: Testlerin büyük bir kısmı hız sahasının sınır değerlerinde yapılmalıdır.

Not 4: Hız regülatörünün devreye girme hızına ulaşması için gerekli ivme, atalet etkilerini ortadan kaldırmak amacıyla mümkün olduğu kadar düşük tutulmalıdır.

3. Test ve Muayene Sonuçlarının Yorumlanması;

  • Devreye girme hızı 20 adet test ve muayene süresince TS EN 81-1 madde 9.9.1’de belirtilen sınırlar içinde kalmalıdır.
  • Öngörülen sınırların aşılması durumunda, regülatör yeniden ayarlanarak yeniden 20 adet test ve muayene yapılmalıdır.
  • Hız regülatörü tarafından devreye girme sırasında regülatör halatında oluşturulan çekme kuvveti en az 300 N değerinde olmalıdır.
  • Halatı kavramak suretiyle çalışan bir tertibatın mevcut olması durumunda, halatta kalıcı bir deformasyon olup olmadığı gözlenmelidir.

4. Test ve Muayene Sonrası İşlemler;

Test ve muayene sonucunda duyusal inceleme veya test ve muayene yoluyla güvenli olmadığı tespit edilen hız regülatörleri için 25/02/2014 tarihli ve 28924 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Bilim

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 10’uncu maddesi gereğince prosedürler işletilecektir.

Hizmetlerimiz

Diğer CE Belgeli Ürünler

Diğer Yazılarımız