Klavuz Ray – CE Belgesi

Femko Belgelendirme, 2014/33/AB Asansör Yönetmeliği kapsamında, 2705 kimlik numaralı Onaylanmış Kuruluş (Notifed Body) olarak Uluslararası tanınırlık yetkisi, Türkak Akreditasyonu, alanında uzman mühendis kadrosu ve sektör tecrübesiyle; Asansör Risk Analizi, Asansör Tasarım İnceleme Belgesi, Asansör Birim Doğrulama, Asansör Modül H1 Belgesi, Asansör Modül B+E Belgesi, Asansör Modül G Belgesi, Asansör Modül F Belgesi, Asansör Modül D Belgesi, Teknik Dosya Denetimleri ve Asansör CE Belgelendirme işlemlerinizin tümü için profesyonel hizmetler sunmaktadır.

1. GİRİŞ

Kılavuz raylar, kabin ve karşı ağırlığın hareket ettiği “yol” olarak nitelendirilen ve kabin ile karşı ağırlığın düşey doğrultusunu koruyan, dönmesini engelleyen elemanlardır.

Kılavuz raylar, asansör monte eden tarafından temin edilmek suretiyle asansörün montajı için kullanılmaktadır. Direkt tüketicinin kullanımında olan ürünlerden olmamakla birlikte güvensizliği tüm asansör kullanıcılarını etkileyebilecektir.

grey

Kılavuz ray, özellikleri standartta belirlenmiş bir asansör komponentidir.

Bu standart, ISO 7465; Yolcu ve Yük Asansörlerinin Kabin ve Karşı Ağırlıkları İçin T Tipi Klavuz Rayları”adıyla anılır.

TSE ray standardı:TS ISO 7465 İnsan ve yük asansörleri-Asansör kabinleri ve karşı ağırlıkları için klavuz raylar-T tipi.

2. AMAÇ

Asansör kılavuz raylarına yönelik gerçekleştirilecek piyasa gözetimi ve denetimi;

  • Üretici ve ithalatçı bazında piyasanın tanınmasını,
  • Ürünlerin uygunluk seviyelerinin tespitini,
  • Test ve muayene sonucunda verilecek karar aşamasında hangi uygunsuzluklara yönelik hangi yaptırımların uygulanacağı noktasında tutarlılık – oransallık ilkesi doğrultusunda net bir müdahale politikasının oluşturulmasını,
  • Risk teşkil eden firmaların tespit edilmesini,
  • Asansör monte edenlerin ürüne yönelik farkındalıklarının ve bilinç seviyesinin artmasını,
  • Haksız rekabetin önlenmesini,
  • Üretici ve ithalatçıların belirli uygunluk seviyesine ulaşmasını,
  • Riskli ürünlerin piyasada yer almamasını sağlayacaktır.

3. DAYANAK

Bu rehber; 95/16/AT Asansör Yönetmeliği ve TS ISO 7465 standardına dayanılarak hazırlanmıştır.

4. KILAVUZ RAY HAKKINDA TEKNİK BİLGİLER

Ray, asansör kabininin ve karşı ağırlığının sabit bir doğrusal yörünge üzerinde hareket etmesini sağlayan; öte yandan aşağı veya yukarı yönde kontrolsuz hareket ortaya çıktığında kabinin tutunacağı statik komponenttir.

Her asansör taşıyıcı bir kabine sahiptir. Kabini dengelemek ve enerji tasarrufu sağlamak amacıyla da karşı ağırlık sistemi mevcuttur.

Kılavuz raylar, asansör kabini ve karşı ağırlığın hareket doğrultusunu sabitleyen aksamlardır. Piyasada işlenmiş ray ve soğuk çekme ray (A ve B) olmak üzere iki tipte yer almaktadır. Kılavuz raylar, güvenlik aksamlarından olan ve acil durumlarda faaliyete geçerek kabinin durması veya hızının yavaşlatılmasını sağlayan hız regülatörü ve fren bloğu sisteminin, doğru çalışmasını destekleyen çok önemli bir işleve sahiptir.

Söz konusu güvenlik sisteminin çalışması, fren bloğunun kılavuz rayına doğru sabitlenmesi ve kılavuz rayın Asansör Yönetmeliği (95/16/AT) ve ilgili standartlarda belirtilen gerekliliklerle uyumlu olmasıyla mümkün olacaktır. Şekil 1’de örnek bir kılavuz ray yer almaktadır.

grey

TS EN 81-1+A3 – Asansörler – Yapım ve Montaj İçin Güvenlik Kuralları – Bölüm1: Elektrikli Asansörler standardının 10.1.1 inci maddesinde, asansörlerin güvenli çalışması için kılavuz rayların, bağlantılarının ve tespit yerlerinin bunları etkileyen yüklere ve kuvvetlere yeterince dayanımlı olması gerektiğini belirtmektedir.

Anılan standardın, 10.2.1 inci maddesinde, kabin, karşı ağırlık ve dengeleme ağırlığının en az ikişer adet sabit çelik ray ile kılavuzlanması, 10.2.2 nci maddesinde, kılavuz rayların çekme çelikten yapılması gerektiği veya sürtünme yüzeylerinin işlenmesi zorunluluğu, 10.2.3 üncü maddesinde ise, karşı ağırlık veya dengeleme ağırlığı kılavuz raylarında güvenlik tertibatı kullanılmayacaksa, rayların saç profilden imal edilebileceği ve bunların paslanmaya karşı korunması gerekliliği hükme bağlanmıştır.

Bu bağlamda, kılavuz raylara yönelik gerçekleştirilecek test ve muayene sonucunda; ilgili mevzuatlardan, boyut ve tolerans, teknik karakteristikler, geometrik toleranslar ve dayanım bazlı sapma tespit edilmesi durumu “güvensizlik” olarak nitelendirilecektir.

Kılavuz ray sistemine yönelik, TS ISO 7465 – İnsan ve Yük Asansörleri – Asansör Kabinleri ve Karşı Ağırlıkları İçin Kılavuz Raylar – T- Tipi kapsamında testler gerçekleştirilecektir.

Piyasada Klavuz Raylar;

  1. A Soğuk çekme ray,
  2. B İşlenmiş ray,

olmak üzere iki tipte yer alır ve A ve B harfi eklenerek standartta anılır.

T 70-A veya T 125-B gibi.

Ray, özellikleri standartta belirlenmiş bir asansör komponentidir.

5. ÜRÜNÜN TAŞIDIĞI RİSKLER

Asansör kılavuz rayları, kabin ve karşı ağırlığa kılavuzluk etme aşamasında, sınıf ve kalite, boyut özellikleri, tolerans değerleri ve yüzey kalitesi bakımından ilgili mevzuata uygun olacak şekilde üretilmelidir. Aksi durumda, güvenliği direkt etkileyecek uygunsuzlukların oluşması dolayısıyla, yüksek risk faktöründen söz edilecektir.

Asansör Yönetmeliği’nin (95/16/AT) Ek IV’ ünde belirtilmiş olan güvenlik aksamlarından fren blokları, kılavuz raylar üzerine tutunmaktadır. Kılavuz rayların ilgili mevzuatta belirtildiği şekilde olmaması, söz konusu güvenlik aksamının işlevini yerine getirememesi ile sonuçlanacak olup direkt güvensizlik sebebi sayılacaktır.

Güvenliğe ilişkin söz konusu riskler, ithalatçı ve üretici sayısının fazla olmasıyla orantılı olarak piyasada dolaşan ürün sayısındaki fazlalık, şu ana kadar söz konusu ürüne yönelik her hangi bir denetim gerçekleştirilmemiş olması, kılavuz rayların “uygunluk seviyelerini” araştırma ihtiyacını ortaya çıkarmış bulunmaktadır.