Femko Belgelendirme, 2006/42/AT Makina Emniyeti Yönetmeliği kapsamında, Uluslararası tanınırlık yetkisi, alanında uzman mühendis kadrosu ve sektör tecrübesiyle, Makina Güvenlik Testleri, Teknik Dosya Denetimleri ve CE Belgelendirme işlemlerinizin tümü için profesyonel hizmetler sunmaktadır.
1. Giriş
Traktörle kullanılan çapa makineleri, çapa bitkilerinin sıraları arasındaki yabani otları keserek veya kökleyerek yüzeye çıkarmaya ve toprağı kabartma şeklinde çapalamaya, meyve ağaçları arasını çapalamaya veya pullukla sürülmüş tarladaki kesekleri parçalamaya yarar. Aynı zamanda gerektiğinde üzerine bağlanan ilave ekipmanlarla kimyevi gübre ve ilaç atabilmek amacıyla da kullanılır. Traktöre asılı ya da yarı asılı veya çekilir tip olarak tasarlanmıştır. Tarım sektöründe yaygın olarak kullanılmakta olup, bir operatör ya da traktör kullanıcıları tarafından kullanılmaktadır.
2. Amaç
- Ürünlerin kullanım alanlarının giderek yaygınlaşması, gerek profesyonel kullanıcılar tarafından gerekse de bu konuda eğitimi olmayan kullanıcılar tarafından kullanılmaları nedeniyle, piyasada yer alan ürünlerin ilgili yönetmelik/yönetmelikler kapsamında uygunluk seviyelerinin tespit edilmesi,
- Piyasaya sadece güvenli ürün arz edilmesinin sağlanması, güvensiz ürünlerin kullanım ve satışlarının önlenmesi ile çevre ve insan sağlığının korunması,
- Ürün/üretici/ithalatçı envanterinin oluşturulması,
- Denetimler ve alınan önlemler ile piyasada farkındalık oluşturulması amaçlarıyla hazırlanmıştır.
3. Dayanak
- 2006/42/AT Makina Emniyeti Yönetmeliği (MEY),
- TS 6426 Çapa Makineleri (Traktörle Kullanılan),
- TS EN ISO 4254-1 Tarım Makineleri – Güvenlik – Bölüm 1: Genel şartları,
- TS EN ISO 4254-5 Tarım Makinaları – Güvenlik – Bölüm 5: Kuyruk Milinden Tahrikli Toprak İşleme Makinaları,
- TS EN ISO 13857 Makinalarda Güvenlik – Kol ve Bacakların Erişebileceği Bölgelerde Tehlikenin Önlenmesi için Güvenlik Mesafeleri,
- TS EN 12100:2010 Makine Emniyeti – tasarım için genel prensipler – Risk değerlendirme ve risk azaltma,
- Yönetmelik ve Standartları’na dayanılarak hazırlanmıştır.
- Makina Emniyeti Yönetmeliği makinaların, usulüne uygun şekilde kurulduğunda, bakımı yapıldığında ve kendinden beklenen amaçlar doğrultusunda kullanıldığında, insan sağlığına ve güvenliğine ve durumuna göre evcil hayvanlara ve mallara zarar vermemeleri için tasarım ve imalat aşamasında uyulması gereken temel emniyet şartlarını tespit eder.
- TS 6426 Çapa Makineleri traktörle çekilen veya traktör üç nokta askı düzenine bağlanarak kullanılan ayaklı çapa makinalarını kapsar.
- TS EN ISO 4254-1 Tarım Makineleri – Güvenlik – Bölüm 1: Genel şartları belirler.
- TS EN ISO 4254-5 Tarım Makinaları – Güvenlik – Bölüm 5: Kuyruk Milinden Tahrikli toprak işleme Makinalarını kapsar
- TS EN 12100:2010 Makine Emniyeti – tasarım için genel prensipler – Risk değerlendirme ve risk azaltma gerekliliklerini belirler.
4. Çapa Makinesi Hakkında Teknik Bilgiler
Traktörle kullanılan çapa makineleri, çapa bitkilerinin sıraları arasındaki yabani otları keserek veya kökleyerek yüzeye çıkarma ve toprağı kabartma şeklinde çapalamasını yapan; gerektiğinde üzerine bağlanan ilave ekipmanlarla kimyevi gübre ve ilaç atabilmek amacıyla, traktöre asılır ya da yarı asılır veya çekilir tip olarak tasarlanmış, istenildiği takdirde meyve ağaçları arasını çapalamak veya pullukla sürülmüş tarladaki kesekleri parçalamak amacıyla kullanılır.
Traktöre üç noktalı askı sistemiyle bağlanır ve hareketini kuyruk milinden alarak çalışır.
Çapalama, çapa bitkilerinin ve meyve ağaçlarının arasındaki yabani otları keserek veya kökleyerek yüzeye çıkarma ve toprağı kabartma işlemidir.
Üç nokta askı düzeni, çapalama ünitesi, hidrolik silindirler, çapa ayakları, derinlik ayar tertibatı, koruyucu, iz kabartıcı, yaylar, bağlantı pabuç ve elemanlar ile taşıyıcı tekerleklerden oluşur.
Çapalama ünitesi, çapa ayakları ile derinlik ayar tertibatı ve yaylı kaldırma çubuğundan meydana gelen çapalama işini yapan kısımdır.
Dümenleme tertibatı, çapalama ünitelerinin bitkilere zarar vermeden sıra arasında yönlendirilmesini sağlayan tertibattır.
Derinlik ayak tertibatı, çapa ayaklarının istenilen derinlik sınırları içerisinde çalışmasını sağlayan her bir çapalama ünitesinde bulunan kızak veya tekerlektir.
Kimyevi gübre atıcı, gerektiğinde çapa makinesinin çatısı üzerine monte edilen ve kimyevi gübreyi sıra arasına bırakan tertibattır.
Zirai ilaç atıcı, gerektiğinde çapa makinesinin çatısı üzerine monte edilen ve ilacı bitki üzerine atan tertibattır.
Çapa makineleri traktörle kullanılış şekline göre iki çeşittir.
Çekilir Tip Çapa Makinesi
Asılır Tip Çapa Makinesi
Asılı çapa makineleri ise, traktöre bağlanış yerine göre;
- Traktörün önüne asılan
- Traktörün aksları arasına asılan
- Traktörün arkasına asılan
Olmak üzere üç tipe ayrılır.
5. Ürünün Taşıdığı Riskler
Çapalama üniteleri, yol durumunda yere değmeyecek biçimde yapılmadığı takdirde hareket halinde kaza riski taşımaktadır.
Genel zeminden 2000 mm’den daha fazla yüksekteki bakım yerleri ve bakım yerlerinin 1500 mm üzerindeki sıvı veya yoğun malzemelerin doldurulduğu veya ilave edildiği yerlerde operatörün ayakta duracağı uygun yer sağlanmaması, ayakta durama yerinin zeminden 550 mm’den daha yüksek olması durumunda binme araçları ile donatılmamasından kaynaklanan tehlikeler.
Tasarımda kuyruk milinden (PTO) tahrikli miller ve mahfazaları basamak olarak düşünmekten kaynaklanan tehlikeler.
Bakım veya servis hizmetini gerçekleştirmek üzere operatörün makinanın yükselen parçası altında çalışması gerekli olduğu zaman, makinanın istenmeyen alçalmayı önleyecek mekanik destekler veya hidrolik kilitleme tertibatı ile donatılmamasından kaynaklanan tehlikeler.
Basınçlı hortumlar, borular ve elemanların çalışma sırasında kopması halinde içindeki sıvı ile operatöre zarar vermesi tehlikesi.
Operatör mahallinin konumu ve tasarımı, operatörün makinayı doğrudan veya dolaylı çalıştırması ve makinanın iş sahasını görmesi için yeterli görüş açısının olmamasından kaynaklanan tehlikeler.
Hareketli bağlantı elemanlarının makinaların taşıma durumlarında muhafaza edilmemesinden kaynaklanan tehlikeler.
Çekme taşıtı tarafından mekanik olarak kaldırılacak şekilde tasarımlanan çeki kancalı römork veya makinaların, zeminden en az 150 mm yükseklikteki askı noktalı çeki kancası desteği ile donatılmamasından kaynaklanan tehlikeler.
Sabit yükseklikteki çekme halkasına takılacak şekilde tasarımlanan çekme kancalı römorklar veya makinaların, yüksekliği ayarlanabilen destekleme düzeneği veya kriko ile donatılmamasından kaynaklanan tehlikeler.
Genel Kuyruk milinden (PTO) tahrikli mil mahfazası ile güç giriş bağlantısı mahfazasının (PIC) üst üste geldiği düz hattın yeterli olmamasından kaynaklanan tehlikeler.
Sabit konumda çalışacak şekilde tasarımlanan PTO’nun güç aldığı araç, kuyruk milinden tahrikli milin ayrılmasını önlemek için gerekli tertibatın alınmamasından kaynaklanan tehlikeler.
Malzemelerin fırlamasına neden olacak tehlikeler.
Çalışırken makinenin üzerine tırmanma tehlikesi.